Հայաստանում բավականին ուշադրության է արժանանում հանգամանքը, որ ԱՄՆ-ը 100 միլիոն դոլար ռազմական օգնություն է նախատեսում Բաքվի համար և 7 միլիոն դոլար՝ Հայաստանի: Այս հանգամանքը դարձել է Հայաստանում տեղեկատվական նենգափոխումների և շահարկումների նոր ալիքի պատճառ, որ ամեն այդպիսի առիթով ձգտում է առաջացնել նախկին իշխող համակարգի ենթակայության տակ գտնվող քարոզչական համակարգը: Սա հասկանալի է, այս մասին ամեն ինչ կարծես թե արդեն իսկ ասվել է, և ակնհայտ է, որ այս քարոզչությունը կանգ չի առնելու պետական որևէ խնդրի և անհրաժեշտության առաջ՝ խմբային շահերը սպասարկելիս:
Մյուս կողմից՝ իրավիճակն իսկապես թվում է արտառոց և մտահոգիչ, քանի որ խոսքն ակնհայտորեն անհամամասն բաշխման մասին է: Արդյոք այստեղ կա՞ իսկապես շոշափելի դիսբալանս ու նաև հայ-ամերիկյան հարաբերության խնդիր: Առերևույթ՝ այո: Սակայն երբ իրադրությունը դիտարկում ենք խորքային իմաստով, ապա անհրաժեշտ է արձանագրել, որ ամերիկյան ռազմական օգնությունն Ադրբեջանին ակնհայտորեն պայմանավորված է Իրանի դեմ պլացդարմային դիտարկմամբ: Մի բան, որ Հայաստանն իրեն թույլ տալ չի կարող, և միաժամանակ իրեն թույլ չի տա նաև ԱՄՆ-ը, որովհետև Հայաստանը Իրանի դեմ պլացդարմի վերածելը սկզբունքորեն անհամապատասխան է ԱՄՆ ռեգիոնալ շահերին և քաղաքականության տրամաբանությանը:
Հայաստանն ունի բացարձակապես այլ դեր և դիտարկում, որը, այսպես ասած, կառուցողական, ստեղծարար տրամաբանության մեջ է: Միևնույն ժամանակ Հայաստանը Նահանգներին է դիմում Իրանի հետ հարաբերության առումով և ներկայացնում հայ-իրանական հարաբերությունը որպես կենսական ու կարևոր: Օրերս ամերիկյան հեղինակավոր Ատլանտյան խորհուրդ ուղեղային կենտրոնում իր ելույթի ժամանակ այդ մասին խոսել էր նաև Հայաստանի ԱԺ նախագահ Արարատ Միրզոյանը՝ ասելով, որ Հայաստանը չի կարող հրաժարվել իրանական գազի հնարավորությունից: Վաշինգտոնն անշուշտ հասկանում է դա:
Միաժամանակ ԱՄՆ-ը բնականաբար չի կարող հատուկ քաղաքականության ռեժիմ հռչակել հայ-իրանական հարաբերության առումով: Դրա հանդեպ վերաբերմունքը ԱՄՆ-ը պետք է կառուցի, այսպես ասած, ոչ առերևույթ, իրական քաղաքականության ռեժիմում: Դա նշանակում է, որ ԱՄՆ-ն ընդունում է Իրանի հետ հարաբերության Հայաստանի իրավունքը, ինչը որոշակիորեն բալանսավորում է իրավիճակը: Այլ կերպ ասած՝ Ադրբեջանին ավելի մեծ ռազմական օգնություն՝ Իրանի դեմ, իսկ Հայաստանին՝ ավելի մեծ քաղաքական դե ֆակտո լոյալություն Իրանի հետ հարաբերության առումով: Բաքուն չի հրաժարվում այդ օգնությունից ոչ թե այն պատճառով, որ դա կարող է ծառայեցնել նաև Հայաստանի դեմ, այլ որովհետև Բաքուն ունի իրանական էքսպանսիոն ներուժը զսպելու խնդիր և այդ իսկ պատճառով ընդունում է պլացդարմային օգնությունը՝ չվախենալով Իրանի դժգոհությունից:
Այդպիսով, գործնականում առկա է ոչ թե Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ ամերիկյան քաղաքականության դիսբալանս, այլ պարզապես գործիքակազմի տարբերակում: Ավելին՝ դիսբալանսից պարբերաբար դժգոհում է Ադրբեջանը, եթե խոսքը հենց արցախյան հարցի մասին է, որտեղ ԱՄՆ-ը օրակարգում է դրել հրադադարի պահպանման և հետաքննության մեխանիզմների հարցն ու բավականին նուրբ երկխոսության մեջ է հայկական կողմի հետ, ինչի վկայությունն էին նաև օրերս ԱՄՆ Կոնգրեսի ընդունած երկու որոշումները՝ մեխանիզմների և Ստեփանակերտի օդանավակայանի անվտանգության վերաբերյալ: