«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Հայրենիք և պատիվ» կուսակցության նախագահ, Նորքի զինված խմբի գործով անցնող մեղադրյալ Գառնիկ Մարգարյանը։
-Պարոն Մարգարյան, մոտենում է Հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործության հերթական տարելիցը։ Դուք մեզ հետ զրույցում կոչ էիք արել ուժայիններին վերադառնալ այդ հանցագործության բացահայտմանը։ Այսօր այդպիսի հնարավորություն տեսնո՞ւմ եք։
–Հիմա ամենաբարենպաստ պայմաններն են ստեղծվել և՛ ուժայինների, և՛ գործադիր իշխանության, և՛ ազնվագույն հայ մարդկանց, մտավորականների համար բացահայտել Հոկտեմբերի 27-ը։ Եթե դա չի բացահայտվում, ապա մեր պատմության նորագույն էջերում մի սև ծանր էջ է մնում և դա սերունդներին լավ բան չի հիշեցնելու։
Ըստ իս՝ կան բոլոր նախապայմանները։ Նախ պետք է բացահայտվեն պատվիրատուները՝ ինչպես եղավ, և հետո ուժայինները՝ հատկապես այն ժամանակվա Ազգային անվտանգության ծառայությունը, օպերատիվ ծառայությունները ինչու ինֆորմացիա չունեին, իսկ ես համոզված եմ, որ ունեին։ Դա նշանակում է, որ նախկին իշխանությունները միտումնավոր փակում էին աչքերն ու ականջները, որպեսզի դա տեղի ունենար։ Երկրորդ՝ ինչու կատարվելուց հետո այն մարդիկ, որոնք պետք է պատասխանատվության ենթարկվեին, պաշտոններ ստացան, հետո հասան մինչև նախագահի աթոռի։ Սա հարցի մի կողմն է։ Բայց մենք վերջապես աշխարհին ապացուցեցինք, որ Հայաստան երկրում հայ ազգը, հայ ժողովուրդը կարող է արդար ձևով և առանց որևիցե կրակոցի, արյան ու զոհի գալ իշխանության։ Ժողովուրդն արթնացավ, որոշեց, որ ինքը պետք է իշխանություն ձևավորի և գնաց այդ քայլին։ Եթե դա կայացել է, մենք ինչո՞ւ ենք հապաղում և չենք ուզում բացահայտել Հոկտեմբերի 27-ը։ Նորից նշեմ՝ պատվիրատուները, իրագործողները, նրանք, ովքեր բերդում են և արդեն վաղուց հանգուցյալ են՝ նրանցով չի ավարտվում, չէ՞ որ Հոկտեմբերի 27-ին հայ ազգի սերուցքը գլխատվել է։ Վերադառնանք, տեսնենք՝ ովքեր են անմեղ զոհեր դարձել, և ինչու մինչև օրս չի բացահայտվել։ Ես կարծում եմ, որ գործադիր իշխանությունը, անկախ ծանրաբեռնվածությունից, ժամանակ կգտնի այդ հարցով զբաղվելու համար։ Ես լսել եմ վարչապետ Փաշինյանի ելույթը խորհրդարանում, երբ նա ասաց, որ Մարտի 1-ը ամբողջությամբ բացահայտված է, և ես կարծում եմ՝ մի քանի տասնյակ մարդիկ պատասխան են տալու, կարծում եմ՝ նա վճռական է, ունի կամք ու հնարավորություն՝ հրահանգելու ուժայիններին, գուցե խորհրդարանական ընտրություններից հետո ստանձնել Հոկտեմբերի 27-ի բացահայտումը, անդրադառնալ պատճառներին, թե ովքեր էին, ինչու այդպես եղավ, և ինչու պետք է մեր պատմության էջերում այդպիսի սև բիծ մնա։ Համոզված եմ, որ Նիկոլ Փաշինյանը, գործադիր մարմինը, ուժային կառույցները հրահանգի դեպքում դա կբացահայտեն։
-Հնարավո՞ր է այդ ոճրագործության թելերը տանեն դեպի Ռուսաստան և այս իմաստով մտավախություն լինի գործը վերաբացելու հետ կապված։ Նկատի ունենանք նաև Լիտվինենկոյի՝ մահվանից առաջ արած հայտնի հայտարարությունը։
–Նախ հենց սկզբում ասեմ, որ մենք չպետք է վախենանք, թե ուր կտանեն այդ թելերը, լինի դա Ռուսաստան, Արևմուտք, թե Եվրոպա։ Իմ սուբյեկտիվ կարծիքն այն է, որ Ռուսաստանն այդ հարցում բացարձակ խառնված չէ, ես քննությամբ չեմ զբաղվել, բայց, որպես իրավաբան, իմ սուբյեկտիվ գնահատականն ունեմ, որը կարող է չընդունվել։ Ըստ իս՝ Ռուսաստանին բացարձակ ձեռնտու չէր այդպիսի քայլի գնալ։ Հանգուցյալ, լուսահոգի Կարեն Սերոբի Դեմիրճյանը ոչ թե ռուսամետ էր, այլ Ռուսաստանի հետ ուներ բարիդրացիական հարաբերություններ, դեռ ուսանողական տարիներից նրա ընտանիքը, եղբայրն ու մյուսները կապված էին Ռուսաստանի հետ։ Նայեք, թե ումով էր շրջապատված Վազգեն Սարգսյանը՝ ռուսական գեներալներով, նախարարներով..․ սա նեղ անձնական խնդիր էր։ Եթե վերցնենք պետական խնդիրը, ապա ինչո՞ւ պետք է Ռուսաստանը փորձեր գլխատել մի ամբողջ ազգի, ազգի սերուցք, որոնք, այսպես թե այնպես, հակված էին և ունեին Ռուսաստանի հետ կապվածություն։
Չմոռանանք, որ աշխարհի հզորները՝ Ռուսաստանի մասին չի խոսքը, ամեն ինչ անում են… չմոռանանք Հարավսլավիան, Իրաքը..․ ինչով ավարտվեց նրանց ղեկավարների ճակատագիրը՝ մեկը կախաղան արվեց, մյուսը բարբարոսաբար սպանվեց։ Երեկվա չինովնիկի այցը Մոսկվա, հիմա Հայաստան՝ նպատակ ունի ամբողջ տարածաշրջանը վերցնել ազդեցության տակ, կտրել Ռուսաստանից, Ռուսաստանի ազդեցությունից՝ լինի տնտեսական, ռազմական, արդյունաբերական, թե գիտական։ Արդեն որերորդ տասնամյակն է չկա Խորհրդային միություն, նրանք մտահոգ են, որ չվերականգնվի նման մի գերհզոր պետություն։
-Կա նաև կարծիք, որ Հայաստանի ինքնիշխանության հանձնումը սկսվեց հենց Հոկտեմբերի 27-ով, չմոռանանք «գույք պարտքի դիմաց» գործարքը, ռազմավարական նշանակություն ունեցող օբյեկտների հանձնումը Ռուսաստանին։
-Ձեր թվարկած փաստերը ճիշտ են, այդ մասին ես շատ եմ խոսել և՛ ձեր, և՛ այլ լրատվամիջոցների հետ զրույցում։ Այդտեղ գնում էր այսպիսի գործարք՝ ես ձեզ ռազմավարական օբյեկտներ՝ գազ, երկաթգիծ, կապ, իսկ դուք պահպանեք իմ թիկունքն ու աթոռը։
20 տարուց ավելի այդպես էր գնում։ Ես մեղադրում եմ ռուսական բարձրաստիճան չինովնիկներին, որոնք լուծելով իրենց խնդիրը, ստանալով լրջագույն օբյեկտներ Հայաստան երկրում՝ պահպանում էին և՛ Ռոբերտ Քոչարյանի, և՛ Սերժ Սարգսյանի ռեժիմը։
Նույնիսկ առաջին դասարանցու առաջ, երբ այս խնդիրը դնես, նա կտա պատասխանը։ Իսկ մենք պետք է ավելի հեռուն նայենք, իրենք լուծում են իրենց ռազմավարական շահերը։ Աշխարհում պայքար է գնում տարածքի, էներգառեսուրսների և այլնի համար, իսկ Հայաստանը իր աշխարհագրական դիրքով ունի բնական հարստություններ՝ մոլիբդեն, ոսկի, ջուր..․ գնում է տիրանալու պայքար։ Ես ոչ թե փորձում եմ շոյել ու գովերգել, այլ ինձ ուրախացնում է Նիկոլ Փաշինյանի ընտրած դիրքորոշումը, որ մենք պետք է ինքնուրույն լինենք, տեր լինենք մեր հարստությանն ու երկրին, և արտաքին հարաբերությունները կառուցենք բոլոր նրանց հետ, ովքեր չեն խանգարում մեր պետության վերջնական կայացմանը, ինքնուրույն ազգ, պետություն հարցի լուծմանը։