Մատաղիսում 16 տարի առաջ երկու զինվորի սպանության քրեական գործը վերաբացվել է։ Այդ մասին երեկ տեղեկություն տարածեց լրատվամիջոցներից մեկը՝ հղում կատարելով իր ՀՀ դատախազության լրատվական ծառայությանը, որտեղից նաև տեղեկացրել են, որ գործի քննությունն իրականացնելու է ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտը։
Հիշեցնենք, որ Մատաղիսի դեպքը տեղի է ունեցել 2003թ։ Զինծառայողներ Արայիկ Զալյանը, Մուսա Սերոբյանը և Ռազմիկ Սարգսյանը մեղադրվում էին Ռոման Եղիազարյանին և Հովսեփ Մկրտումյանին սպանելու համար:
2005 թվականին Սյունիքի մարզի առաջին ատյանի դատարանը Մատաղիսի գործով մեղադրվող Արայիկ Զալյանին, Ռազմիկ Սարգսյանին և Մուսա Սերոբյանին մեղավոր էր ճանաչել և դատապարտել 15 տարվա ազատազրկման: 2006 թվականի դեկտեմբերի 22-ին, Վճռաբեկ դատարանի որոշմամբ, գործն ուղարկվել է նոր նախաքննության` բեկանելով Վերաքննիչ դատարանի որոշումը (ցմահ ազատազրկում Արայիկ Զալյանին, Ռազմիկ Սարգսյանին, Մուսա Սերոբյանին): 2007 թվականի վերջին սկսվել էր նոր դատաքննություն: 2012-ի դեկտեմբերի 18-ին նրանք արդարացվեցին:
Արայիկ Զալյանը, որը ներկայումս Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի իրավապաշտպանն է, «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց, որ չգիտի, թե խոսքն ինչի մասին է, ոչ էլ մամուլում առկա տեղեկատվությունն է թույլ տալիս ենթադրելու, թե խոսքն ինչի մասին է։ «Մենք միայն կարող ենք ենթադրել, թե խոսքն ինչի մասին է։ ԱԱԾ-ն կարող է քննել հանցագործությունը թաքցնելու մասով, պաշտոնատար անձանց ներգրավվածության վերաբերյալ, բայց կրկնում եմ, դրանք բոլորը ենթադրություններ են»,- ասաց Զալյանը։
Մեր դիտարկմանը՝ նման պահանջով իրենք բողոք, դիմում ԱԱԾ-ին հղել են, թե ոչ, Զալյանը պատասխանեց. «Եթե նայում ենք անցումային արդարադատության կոնտեքստում, ապա իրենք, իրենց նախաձեռնությամբ, կարող էին սկսել քննությունը։ Բայց ես կրկնում եմ, որ մենք ոչնչից տեղյակ չենք, որևէ բողոք ԱԱԾ-ին չենք ներկայացրել։ Մեր բոլոր բողոքները Հատուկ քննչական ծառայությունում են, մեր բողոքների հետ կապված քննությունները կասեցված են։ Այլ տեղեկությունների չենք տիրապետում»։
Հիշեցնենք, որ մոտ մեկ տարի առաջ Քննչական կոմիտեում զինվորական գործերի քննության համար հանձնաժողով էր ստեղծվել, որում ընդգրկված էին նաև քաղհասարակության ներկայացուցիչներ, ՀԿ-ներ։ Այդ հանձնաժողովի շրջանակներում առանձնացվել էր 5-6 գործ, որոնցից մեկը Մատաղիսի գործն է։
Հանձնաժողովի աշխատանքներին մասնակցող իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց, որ իրենց կազմակերպությունը այս հանձնաժողովի շրջանակներում ցանկացել է հենց Մատաղիսի գործը ուսումնասիրել, բայց Քննչական կոմիտեից փոխանցել են, որ գործի քննությամբ արդեն զբաղվում է ԱԱԾ-ն և ակտիվ քննության փուլում է, կատարվում են քննչական գործողություններ, առերեսումներ։ «Մեզ համար հասկանալի չէ, թե ինչու է Մատաղիսի գործը տեղափոխվել ԱԱԾ։ Դրա վերաբերյալ գլխավոր դատախազություն հարցումներ ենք արել և սպասում ենք պատասխանի։ Չգիտեմ, գուցե քանի որ վերջին շրջանում մեզ մոտ ամենապոպուլյար իրավապահ մարմինը ԱԱԾ-ն է, դրա համար է տեղափոխվել գործը։
Սպասենք, տեսնենք՝ ինչ կպարզվի»,- ասաց իրավապաշտպանը։
