Հանրապետական կոնգրեսական Քրիսթոֆեր Սմիթի և Ռուսաստանի դեմ Մագնիտսկու հայտնի օրենքի հեղինակ դեմոկրատ կոնգրեսական Ջիմ ՄըքԳովերնի հեղինակած Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոց կիրառելու բանաձևը մտել է Կոնգրեսի օրակարգ: Բանաձևը մասնավորապես կոչ է անում պատասխանատվության ենթարկել մարդու իրավունքների չդադարող ոտնահարումների համար մեղքի իրենց բաժինն ունեցող ադրբեջանցի պաշտոնյաներին: Այլ կերպ ասած, ԱՄՆ հանրապետական և դեմոկրատ կոնգրեսականների նախաձեռնությամբ փորձ է արվում կիրառել այսպես ասած «Մագնիտսկու օրենք» Ադրբեջանի դեմ: Ինչպիսի ընթացք կունենա Կոնգրեսի օրակարգում հայտնված հարցը, բնականաբար ասելը դժվար է, սակայն այստեղ կա իհարկե մի քանի հատկանշական հանգամանք, որոնք թերևս արժե արձանագրել: Գործնականում, միջազգային ասպարեզում, համաշխարհային քաղաքականության առաջատար կենտրոններում և սուբյեկտներում հերթական իրավա-քաղաքական գործընթացն է Բաքվի դեմ: Իսրայելը հետաքննում է անօդաչուների հայտնի դեպքը, Չեխիան հայտարարել է Բաքվին սպառազինություն վաճառելու դեպքի հետաքննության մասին, Եվրախորհրդում մեկը մյուսի հետևից բացահայտվում են «խավիարային դիվանագիտության» սպասարկու պատգամավորներ, իսկ ԵԽԽՎ-ում էլ տեղի է ունենում Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցներ սահմանելու նախաձեռնություն:
Եվ ահա իրավա-քաղաքական գործընթացը ԱՄՆ Կոնգրեսի օրակարգում է: Ադրբեջանի շուրջ օղակը կամ օղակներն ակնհայտորեն սեղմվում են: Դրանք միևնույն շղթայինն են, թե՞ ոչ, իհարկե բավական բարդ է ասել, սակայն մյուս կողմից դրանք հնարավոր է մեկտեղել և դրանցից ստանալ ընդհանուր շղթա: Այդ հարցին կարող է օժանդակել, կամ այդ նպատակը կարող է դնել և հետապնդել Հայաստանը, քանի որ Հայաստանն այստեղ ունի առանձնահատուկ դերակատարում: Բանն այն է, որ այս տարբեր սեղմվող օղակներն ըստ էության վկայում են այն մասին, որ Ադրբեջանը ընդհուպ մոտեցել է իզգոյ պետության սահմանագծին: Անցել է, թե՞ ոչ, սա իհարկե քննարկելու հարց է, սակայն այն, որ մոտեցել է, աներկբա է: Բուլղարիայում անգամ հետաքննություն իրականացրին ու բացահայտեցին Ադրբեջանի կապը Իսլամական պետության հետ, ռազմա-տեխնիկական կապը:
Անցել է Բաքուն այդ սահմանը, թե՞ ոչ, այդուհանդերձ մի բան հստակ է, որ սահմանը անմիջականորեն պահողը դա Հայաստանն է և այն, ինչ քննարկում է աշխարհը տարբեր օղակներով՝ Իսրայելում, Բուլղարիայում, ԵԽԽՎ-ում, Չեխիայում, Մեծբրիտանական մամուլում և ԱՄՆ Կոնգրեսում, սահմանին անմիջականորեն իր մաշկի վրա զգում է, և միաժամանակ միջազգային հանրության մաշկի վրա զգացողության վտանգը զսպում է Հայաստանը: Այդ տեսանկյունից, ներկայումս փաստորեն միջազգային մակարդակով տեղի է ունենում այդ վտանգի ճանաչում, ինչը ինքնաբերաբար համալրում է Հայաստանի փաստարկային պաշարը, և համալրում է բավականին լուրջ կշռով: Ավելին, այդ վտանգի ճանաչումը՝ այն վտանգի, որը զսպում է Հայաստան-Արցախը, գործնականում քաղաքական և ռազմա-քաղաքական առումով թերևս շատ ավելի ծանրակշիռ նշանակություն ունի, քան, օրինակ, Արցախի անկախության կամ կարգավիճակի ճանաչումը: Եվ այդ իմաստով Հայաստանը ստանում է տարբեր օղակները մեկ ընդհանուրի մեջ միավորելու և անվտանգության միասնական շղթա ձևավորելու լավ դիվանագիտական-քաղաքական հնարավորություն, որը բաց թողնելը կարող է լինել հայկական պետականության նորագույն պատմության թերևս ամենամեծ դիվանագիտական բացթողումներից մեկը:
