Արդեն 2-3 օր է՝ սկսվել է գինու հումք հանդիսացող խաղողի սև տեսակի մթերումը, որի համար մթերողները կիլոգրամի համար առաջարկում են 165 դրամ: Այս մասին «Առաջին լրատվական»-ին ասաց խաղողագործների միության նախագահ Արտակ Սարգսյանը: Նրա խոսքով՝ խաղողի այս տեսակի համար այս տարի մթերողները իրենք էին ընկել դաշտերով, և մթերվող խաղողի համար կանխիկ վճարումներ են կատարում:
Ինչ վերաբերում է խաղողի մնացած տեսակների հիմնական բերքի մթերմանը, ապա այդ գործընթացը կսկսվի օգոստոսի 31-ից: Այս մասին էլ մեզ փոխանցեցին գյուղատնտեսության նախարարությունից:
Խաղողագործների միության նախագահը լավատես է, որ այս տարի նախորդ տարվա մթերման պատմությունը չի կրկնվի, գյուղացին, իր բերքով հանդերձ, չի կանգնի փաստի առաջ: Սակայն այս տարի էլ մթերողներն են նոր պահանջ ներկայացնում: Նրանք որակյալ բերք են պահանջելու, քանի որ 2018-ի հունվարից Ռուսաստանում օրենքով սահմանված կարգով սկսելու են գործել իզոտոպային լաբորատորիաները, որոնք ցույց են տալիս խմիչքի ամբողջ բաղադրությունը՝ ինչից է պատրաստված, ինչ հումք կամ գունանյութ է օգտագործվել:
«Մեր վերամշակողները արդեն լսել են այս փոփոխության մասին և որակյալ հումք են պահանջելու: Չնայած այս տարիներին Երևանի կոնյակի գործարանը լավ մշակույթ է ձևավորել, և խաղողագործները հասկացել են, որ որքան որակով լինի իրենց բերքը, դրանից առաջնահերթ իրենք են շահելու, ապա մթերողը: Ինչևէ, ես լավատես եմ, որ այս տարի նախորդ տարվա մթերման պատմությունը չի կրկնվի: Այս տարի խաղողի բերքը նախորդ տարվա համեմատությամբ ավելի քիչ է: Մեր կանխատեսումներով՝ 30-35 տոկոս պակաս բերք է լինելու: Բոլոր մթերողներն էլ հումքի կարիք ունեն, և պետք է որ խնդիր չլինի»,- ասաց Սարգսյանը:
Ինչ վերաբերում է խաղողի մթերման գնին, ապա միության նախագահի խոսքով՝ գինը կհայտարարվի հաջորդ շաբաթվա մեջ, բայց հաշվարկները ցույց են տալիս, որ խաղողի ինքնարժեքը տատանվում է 120-125 դրամի սահմաններում:
«Բայց ես համոզված եմ, որ խաղողի մինիմալ գինը պետք է տատանվի 180-200 դրամի սահմաններում, որպեսզի խաղողագործը հասկանա՝ իր աշխատանքը որ ուղղությամբ տանել, որպեսզի Հայաստանում խաղողագործությունը ոչ թե վերանա, այլ զարգանա»,- նկատեց Սարգսյանը:
Խաղողագործների միության նախագահի խոսքով՝ նախորդ տարիների պարտքերը մթերողները հիմնականոմ մարել են: Մնացել է «Վինար» ընկերության 30 միլիոն պարտքը քաղցրաշենցիներին, որը մի այլ պատմություն է, դատական պրոցեսներ կան, սնանկության գործընթաց է սկսվել: «Գյուղացիների հետ շփումները ցույց են տալիս, որ 2015-2016 թվականից մնացած այլ պարտք չկա, բացի «Վինար»-ից: Այս տարի էլ Երևանի Կոնյակի գործարանը թարմացրել է իր միամյա պայմանագրերը, ունի նաև բազմամյա պայմանագրեր: Բայց ընդհանուր առմամբ, որ ասենք, թե պայմանագրերի հարցը լուծվել է, և այսօր խաղողագործը գիտի, որ իր բերքը դաշտում չի մնա, ում պետք է հանձնեն և ինչ պայմաններով՝ հնարավոր չէ: Այդ բացը առկա է»,- նշեց Սարգսյանը:
Խաղողագործ գյուղացիները այս օրերին թարմացնում են խաղող տեղափոխող մեքենաները, մաքրում են, պատրաստում խաղողի քաղի բոլոր անհրաժեշտ իրերը: «Այս տարի բերքը էն չի, նախորդ տարի բերքը ծով էր: Բայց էնպես չի, որ բերք չկա: Հեսա էս քանի օրը կսկսենք քաղել, և հուսանք, որ գործարանները նորմալ կմթերեն և անցած տարվա պես բերքը զիբիլ չեն դարձնի, մի քանի օր գործարանի մոտ բերքը բարձած չեն սպասեցնի, հետո ասեն՝ քո բերքը որակյալ չի: Չգիտեմ, տեսնենք՝ ոնց կլինի»,- «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց Այգեվան գյուղում խաղողագործությամբ զբաղվող Համլետը՝ հավելելով, որ մթերման հետ կապված արդեն իսկ նախնական պայմանավորվածություն ունեն հարակից գործարանների հետ: «Մեր ապրուստի միակ միջոցն էս է: Սեզոնին հսկայական ծախսեր ենք անում, չարչարվում, մշակում, որ էս սեզոնին մի երկու կոպեկ փող աշխատենք: Հուսանք՝ կստացվի: Որ ուզում եք իմանաք, էս տարի պետք ա ավելի թանկ մթերեն բերքը, որովհետև քիչ ա: Բայց թող եղածն էլ նորմալ մթերեն, փողերը ժամանակին տան, էլի գոհ կմնանք»,- ասաց մեր զրուցակիցը:
Նշենք, որ դեռևս շարունակվում է դեղձի մթերումը: Նոյեմբերյանի, Այրումի տարածաշրջանից մեզ փոխանցեցին, որ գործընթացը դեռևս շարունակվում է, դեռ աշնանը հասունացող դեղձի մթերում ևս կիրականացվի: Գյուղացիները մթերման գործընթացի հետ կապված առանձնապես դժգոհություններ չունեին:
Գյուղնախարարությունը դեռ ամփոփում է դեղձի մթերման այս տարվա ծավալները, թվերը կներկայացնի առաջիկայում: