Հայաստանն Իրանի հետ աշխատել է նախորդ պատժամիջոցների պայմաններում, կաշխատի նաեւ հիմա. իրանագետ

Իրանում եւ Իրանի շուրջ իրավիճակը չի հանդարտվում: Մի կողմից գեներալ Սուլեյմանիի սպանությանը հաջորդած իրադարձություններից հետո ԱՄՆ-ն սպառնում է նոր պատժամիջոցներով, մյուս կողմից հանգստյան օրերին Իրանում ցույցեր են սկսվել, որոնք իրավիճակը լարում են երկրի ներսում: 

Հայաստանի քաղավիացիան հայտարարություն է տարածել՝ ավիաընկերություններին կոչ անելով շրջանցել Իրանի օդային տարածքները: ՀԺ-ն զրուցել է իրանագետ Գարիկ Միսակյանի հետ:

- Պարո՛ն Միսակյան, Ձեր կանխատեսմամբ՝ ինչի՞ կհանգեցնի այս ամենը, ի՞նչ հանգուցալուծում կլինի:

-  ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի իշխանության գալուց հետո իրանա-ամերիկյան հարաբերությունները բավական լարված են եւ որոշ դեպքերում անկանխատեսելի հունով են գնում, սակայն Սուլեյմանիի սպանությունից եւ դրան հաջորդած վրեժի գործողությունից հետո որոշ չափով հանդարտություն է նկատվում: Երկու երկրների հարաբերություններում սպասողական վիճակ է նաեւ այն պատճառով, որ ԱՄՆ-ն չցանկացավ դիմել կտրուկ քայլի եւ պատժամիջոցներով է փորձում ազդել Իրանի վրա: Իրանն արդեն գտնվում է ԱՄՆ-ի շատ խոշոր պատժամիջոցների ազդեցության տակ, եւ նոր պատժամիջոցները մեծ խնդիրներ չեն կարող առաջացնել:

Ինչ վերաբերում է ինքնաթիռի կործանման հետեւանքով սկսված բողոքի ցույցերին, ապա դրանք այնքան խոշորամասշտաբ չէին, որքան բենզինի թանկացման դեմ ցույցերը եւ արդեն մարել են: Ճիշտ է, այդ ակցիաները ունեին հակապետական լոզունգներ, բայց դա ավելի շատ բողոք էր համալսարանականների մահվան հետ կապված եւ պահանջ իշխանություններից՝ պատժելու պատասխանատուներին: Այսինքն՝ կանխատեսել, որ այդ ցույցերն ավելի մեծ զարգացում կունենան, գրեթե անհնար է:

- Նախորդ շաբաթ ԱՄՆ նախագահը դիմեց Իրանի ժողովրդին եւ առաջնորդներին՝ ասելով, որ ԱՄՆ-ն պատրաստ է գրկաբաց ընդունել խաղաղությունը բոլոր նրանց հետ, ովքեր փնտրում են այն։ Սա շատերին առիթ տվեց՝ եզրակացնելու, որ երկխոսության սկսման համար մնում է Իրանի համաձայնությունը: Երկխոսություն, սակայն, դեռ չկա: Ըստ Ձեզ՝ ի՞նչն է պատճառը:

- Իրանի ղեկավարությունը բազմիցս նշել է, որ հենց Թրամփի հետ բանակցելու ցանկություն չունի, քանի որ ԱՄՆ-ի հետ մի անգամ արդեն բանակցել են եւ հասել երկուսի համար ընդունելի արդյունքի, սակայն Թրամփը դուրս է եկել ստորագրված փաստաթղթերի շրջանակից: Եվ իրանական ղեկավարությունը, իմ կարծիքով, Թրամփի իշխանության լինելու շրջանում խուսափելու է ԱՄՆ-ի հետ առնվազն բացեիբաց բանակցություններից:

- ԱՄՆ-ի պատժամիջոցները եւ Իրանում ստեղծված իրավիճակն ի՞նչ ազդեցություն կարող են ունենալ Հայաստանի վրա, մանավանդ որ ԱՄՆ-ն հայտարարում է, որ պատժամիջոցները կարող են ուղղակիորեն կիրառվել այն կազմակերպությունների նկատմամբ, որոնք աշխատում են Իրանում:

- Պատժամիջոցները միշտ ազդեցություն թողնում են արտասահմանյան գործընկերների վրա: Նույն բանկային պատժամիջոցները խնդիրներ ստեղծում են հայ գործընկերների համար, սակայն Հայաստանը մինչ այս կարողացել է եւ, իմ կարծիքով, այսուհետ եւս կկարողանա հաղթահարել դրանք եւ պահպանել տնտեսական հարաբերությունները Իրանի հետ: Այսինքն՝ եթե նախորդ պատժամիջոցների պայմաններում Հայաստանը կարողանում էր աշխատել Իրանի հետ, ապա էս նոր փուլում էլ շարունակելու է աշխատել, մանավանդ որ ԵԱՏՄ շրջանակներում նոր եզրեր են բացվելու այդ աշխատանքների համար:

- Տեսակետ կա, որ Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցները դեռ մի բան էլ կարող են դրական ազդեցություն ունենալ ՀՀ-Իրան ապրանքաշրջանառության վրա: Հնարավո՞ր է, որ այս պատժամիջոցների հետեւանքով իրանական ապրանքները էժանանան: 

- Պնդել, թե պատժամիջոցները դրական ազդեցություն են ունենալու, սխալ է, քանի որ եթե չլինեին այդ պատժամիջոցները ընդհանրապես, իհարկե, ավելի հեշտ կլիներ առեւտրաշրջանառությունը նույն բանկային փոխանցումների դեպքում: Սակայն մյուս կողմից այդ պատժամիջոցների հետեւանքով Իրանի համար բարդ է լինելու որոշ տեսակի ապրանքներ արտահանել Եվրոպա կամ ԵԱՏՄ, ուստի հնարավոր կլինի դրանք արտահանել Հայաստանի միջոցով: Ես տնտեսագետ չեմ եւ կդժվարանամ ասել, թե դա որ ապրանքներին է վերաբերում, բայց եթե գլոբալ նայենք, մենք սահմանակից ենք, եւ դա կարող ենք բավականին լրջորեն օգտագործել:

- Պարո՛ն Միսակյան, Հայաստանի քաղավիացիան կոչ է արել շրջանցել Իրանի օդային տարածքները, հունվարի 12-ին էլ չեղարկվել էր Երեւան-Թեհրան-Երեւան չվերթը: Սա ինչքա՞ն կարող է շարունակվել եւ ի՞նչ հետեւանք կարող է ունենալ:

- Իմ կարծիքով՝ երկար չի շարունակվի, քանի որ ներկա դրությամբ որեւէ ռազմական գործողության վտանգ չկա: Իսկ Իրան-Երեւան թռիչքը Հայաստանի համար բավական մեծ կարեւորություն ունի: Մենք գոնե մեկ թռիչք Իրանի հետ պետք է ունենանք՝ ե՛ւ մեր զբոսաշրջային ոլորտը զարգացնելու համար, ե՛ւ բիզնես ոլորտը, քանի որ Հյուսիս-հարավ ճանապարհի որակն այնքան լավը չէ, որ կարողանանք ապահովել տուրիստական հոսք միայն ցամաքային ճանապարհով:

- 2019-ին Երեւանում ստորագրվեց Իրան-ԵԱՏՄ ազատ առեւտրի համաձայնագիրը: Հոկտեմբերի 1-ին հայաստանյան այցի շրջանակներում Իրանի նախագահը հայտարարել էր, որ իրենք հետաքրքրված են Հայաստանի հետ նաեւ տրանսպորտային ենթակառուցվածքների համատեղ զարգացմամբ, այդ թվում՝ Պարսից ծոցը Սեւ ծովին միացնելու տրանզիտային ուղիներին, Հայաստան-Իրան երկաթուղու շինարարությանը վերաբերող ծրագրերով։ Այս ծրագրերը կարո՞ղ են չեղարկվել կամ անորոշ ժամանակով հետաձգվել Իրանում ստեղծված իրավիճակի պատճառով:

- Նույն երկաթգծի շինարարությունը, Հյուսիս-հարավի շինարարությունը կշարունակվեն, որովհետեւ աշխարհաքաղաքական առումով ՀՀ-ն Իրանի սահմանին շատ մեծ այլընտրանք չունի. մենք ունենք երկու փակ սահման թշնամական երկրների հետ եւ 2 բաց սահման մեր բարեկամ Իրանի ու Վրաստանի հետ: Եվ այդ սահմաններից պետք է օգտվենք: Նույնը գիտակցում է նաեւ ԱՄՆ-ը, եւ երբեք չի եղել ու չի էլ կարող լինել պահանջ՝ այդ գործընթացը չեղարկելու: Եթե նոր պատժամիջոցները ավելի բարդացնեն հարաբերությունները, կմշակվեն մեխանիզմներ, որ հայ-իրանական տնտեսական հարաբերությունները չտուժեն, որովհետեւ գոնե մեր երկրի համար անհրաժեշտ է մեր երկու գործող սահմաններից գոնե մեկի բնականոն ու լավ աշխատանքը:

Տպել
2494 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում