Արցախի խնդրի լուծմանը կարող ենք հասնել միայն ներքին հզորացմամբ. Թևան Պողոսյան
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների ինստիտուտը յուրահատուկ է: Այն, անգամ Արցախյան հիմնախնդրից անկախ, ՌԴ-ԱՄՆ երկխոսության մի յուրահատուկ հարթակ է: Նոյեմբերի 16-ին լրագրողների հետ հանդիպմանը Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի գործադիր տնօրեն Թևան Պողոսյանն անդրադարձավ վերջին օրերին քննարկվող՝ Մինսկի խմբի ձևաչափի փոփոխության հարցին:
Նա նշեց, որ պետք է գիտակցել՝ թե ՌԴ-ն, թե ԱՄՆ-ն իրենց շահերն ունեն այս հարթակում:
«Եթե այդ երկրի շահը լինելու է, որ իրենց այդ համագործակցության վերջին կետն էլ պետք չի, այդ ժամանակ գուցե քայլեր ձեռնարկեն կամ պասիվացնեն, որ այդ ինստիտուտի գործունեությունը չլինի էլ: Սցենարները կարող են տարբեր լինել, բայց այնտեղից դուրս գալուց առաջ պիտի պատճառները նշեն: Ի՞նչ են ասելու՝ գումար չունե՞ն, կարծեք թե երբևէ ԱՄՆ-ում նման բացատրություն չեն նշել, որ դիվանագետ պահելու գումար չունեն»,- ասաց նա:
Պողոսյանը նշեց, որ այսօրվա դրությամբ՝ ոչ ԱՄՆ-ին, ոչ ՌԴ-ին, ոչ Ֆրանսիային որևէ բան չի խանգարում լինել Մինսկի խմբում, հակառակը՝ երեքն էլ ձգտում են մնալ, թույլ չտալ ոչ ավելացում, ոչ պակասեցում, որ կարողանան հասնել իրենց շահերի իրականացմանը: Պողոսյանի կանխատեսմամբ՝ ԵԱՀԿ ՄԽ ոչ ձևաչափի, ոչ կազմի փոփոխություն չի լինի:
Անդրադառնալով ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի՝ Հայաստան այցին, Պողոսյանը նշեց, որ այցը գերագնահատված չէ. մեր «ռազմավարական դաշնակից» երկրի ԱԳ նախարարն է գալիս Հայաստան, դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 25-ամյակի առիթով, նման այց ամեն օր չի լինում: Նույն սենյակում՝ խոսելու են ՌԴ շահերի մասին, ՌԴ ԱԳ նախարարին հարցեր են ուղղվելու, տեսակետներ են լսելու, նույն կերպ Լավրովն է հարցեր ուղղելու, պատասխաններ լսելու:
Ըստ Պողոսյանի՝ քննարկվելու է հարցերի լայն շրջանակ՝ սկսած Սիրիայից Թուրքիա, Լատինական Ամերիկայից մինչև Արցախ: Այդ հարցերի քննարկումն, ըստ բանախոսի, միշտ էլ լինելու է, բայց սպասել, որ ինչ-որ բան է փոխվելու, պետք չէ. Լավրովի այցից չորս օր անց ավելի շատ քննարկելու են ԵՄ հետ համագործակցության հարցը:
Պողոսյանի խոսքով՝ պետք չէ ամեն հարցի այն նշանակությունը տալ, թե երկիրը դրանով է ապրում: Մանավանդ, մենք ինչ-որ չափով արտաքին բալանսավորված քաղաքականություն տանում ենք, բայց ներքին կյանքի զարգացում է անհրաժեշտ:
ԼՂ հարցով զարգացումներում առանձնակի լուրջ փոփոխությունների սպասելիքներ Թևան Պողոսյանը չունի, բացի նրանից, որ դեկտեմբերի կեսին երևի Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարները կհանդիպեն ու կքննարկեն սահմանին լարվածության նվազման մեխանիզմների ներդրման հարցը, որի պայմանավորվածությունն, ի դեպ, ձեռք է բերվել դեռ մեկուկես տարի առաջ:
«Մեծ հույսեր չկան: Հաշվի առնելով Ավստրիայի նախագահի՝ երեկվա հայտարարությունը, կարող եմ միայն մտածել, որ գուցե սառույցը տեղից շարժելով՝ փորձել են համաձայնության գալ Կասպրշիկի գրասենյակում մի քանի անձերի ավելացման մասով, բայց հասկանալու համար, թե դա ինչ քայլերի կբերի, երևի թե պետք է ուսումնասիրել ԵԱՀԿ մյուս դիտորդական առաքելությունները: Գուցե շատ դեպքերում կգրանցեն, որ խախտումներ եղել են կամ ավելի շատ են նման դիտարկումներ անելու, բայց հույս ունենալ, որ դրանից հետո այնպիսի հայտարարություններ կլինեն, որ միանգամից մեղավորի անունը կհայտարարեն կամ դրանից հետո պատիժներ կլինեն, դեռ շուտ է կամ նույնիսկ սին հույսեր են»,- ասաց նա:
Ըստ Թևան Պողոսյանի՝ Մինսկի խումբը փորձում է ասել, որ ինքը գործընթացի մեջ է. համանախագահները փոխվել են, պետք է ինչ-որ նոր շունչ տան գործընթացին, դրա համար կա ակտիվացում: Բանախոսը խորհուրդ է տալիս չմոռանալ նաև շատ կարևոր մի իրավիճակ՝ ընտրական ցիկլերը. ընտրական ամեն ցիկլի ժամանակ մարդիկ, հատկապես հզոր երկրների ղեկավարները փորձում են աշխարհի առաջ ցույց տալ, որ իրենք ինչ-որ լավ բան են արել:
Պողոսյանի համոզմամբ՝ Հայաստանը կարող է հասնել Արցախի խնդրի լուծմանը միայն ներքին հզորացմամբ, իսկ եթե սկսենք բավարարվել «վայ-վայ» ասելով, ապա կսկսենք սպասարկել ուրիշների շահերը: Պատերազմի վտանգն, ըստ բանախոսի, ամեն օր կա: Ադրբեջանի ժողովրդի անկանխատեսելիությունը, միջազգային ճնշումները, կոռուպցիան և շատ այլ հարցեր կարող են Ադրբեջանի ներքին իրավիճակում զարգացումների տանել, որոնք կարող են գայթակղություն ձևավորել Ալիևի մոտ, որ՝ այ, հիմա մի բան նախաձեռնեմ, էլի ուշադրության կենտրոնում մնամ: Պողոսյանը խորհուրդ տվեց չմոռանալ նաև այն, որ 2018-ին ընտրություն է լինելու նաև Ադրբեջանում, և որ այնտեղ էլ է զարգանում դրսում կրթություն ստացած սերունդ, ովքեր գիտեն՝ ինչպես է կարիերայի աճը տեղի ունենում կոռումպացված Ադրբեջանում: Նրանք իրար հետ մրցում են ու ընտրության հնարավորությունը օգտագործելու են:
«Ադրբեջան ասելիս միայն Ալիևի ընտանիք պետք չէ հասկանալ: Այս ամենը անկանխատեսելի տարբերակների կարող է տանել: Դա գիտակցելով՝ մենք ավելի շատ ենք նպաստելու խաղաղությանը»,- ասաց նա՝ կոչ անելով ամեն հնարավորություն օգտագործել ի նպաստ մեզ և մեր երկրի հզորությանը