Կարծում եմ, որ մեր տնտեսական աճը 2020-ին կլինի 5-ից 6 տոկոսի շրջանակներում. Արտակ Մանուկյան

2019-ը ՀՀ տնտեսության գրեթե բոլոր ճյուղերի համար բարենպաստ տարի էր: Դա են փաստում թե՛ վիճակագրական տվյալները, թե՛ հավաքագրված հարկերը: 2019-ի հունվար-նոյեմբերին 2018-ի հունվար-նոյեմբերի համեմատ ՀՀ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշն աճել է 7.5 տոկոսով: Բարձրացան ուսուցիչների, փրկարարների, զինծառայողների, անտառապահների, շտապօգնության բժիշկների աշխատավարձերը: 2015 թ. հուլիսից ի վեր 55000 դրամ կազմող նվազագույն աշխատավարձը 2020-ին կդառնա 68000: Հունվարի 1-ից միջինը 10 %-ով կբարձրանան կենսաթոշակները:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն օրեր առաջ հայտարարել էր, որ դեկտեմբերի 23-ի դրությամբ պետական բյուջեն գերակատարվել է 89 մլրդ դրամով (նախատեսված էր հավաքագրել 1 տրլն 401 մլրդ դրամ): Մինչեւ տարեվերջ ՊԵԿ-ն ակնկալում է գերակատարումը դարձնել մինչեւ 101 մլրդ դրամ:

Կառավարության նախաձեռնությամբ շուրջ 9 հազար տնտեսվարողների վերադարձվեց 56 մլրդ դրամ դեբետային մնացորդներ, ինչն աննախադեպ էր: Դրանք գոյացել էին մինչեւ 2017 թ. հուլիսի 1-ը: Գնաճը կազմել է 0.9 տոկոս, չնայած թույլատրելին մինչեւ 4 տոկոսն էր:

Տեղի է ունեցել Հարկային օրենսգրքի փոփոխություն, որի պտուղները հիմնականում քաղելու ենք 2020-ին: Եկամտահարկը համահարթեցվելու է՝ բոլորի համար 23 տոկոս: Տարեկան մինչեւ 24 մլն դրամ շրջանառություն ունեցող բիզնեսն ազատվելու է հարկերից: 2019-ին ՀՀ-ն մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ-ով առաջ է անցել Վրաստանից, իսկ 2020-ին, ԱՄՀ-ի կանխատեսմամբ, առաջ կանցնի նաեւ Ադրբեջանից:

Տարին արդյունավետ չէր միայն գյուղատնտեսության համար: Այնտեղ ունենք 4.8 տոկոսի չափով անկում: Սակայն ոլորտի զարգացման համար ներդրվել են մի շարք ծրագրեր, որոնք կգործեն եկող տարվանից. օրինակ՝ փոքր եւ միջին ջերմատնային տնտեսությունների ներդրման պետական աջակցության ծրագիրը: 2019 թ. գրանցած արդյունքների եւ 2020-ի ակնկալիքների մասին ՀԺ-ն զրուցել է ՀՀ ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանի հետ:

- Պարոն Մանուկյան, 2019-ը ինչպիսի՞ տարի էր ՀՀ տնտեսության համար: Որո՞նք են հիմնական ձեռքբերումները:

- 2019-ին կանխատեսվում էր 4.9 տոկոս տնտեսական աճ, բայց ներկա պահին կարող ենք ասել, որ ամենապահպանողական գնահատականներով տարեվերջում տնտեսական աճը կլինի 7.3-7.4 տոկոսի շրջանակներում: Դա արդեն իսկ խոսում է այն մասին, որ պլանավորված սցենարից իրավիճակը շատ ավելի դրական զարգացում է ունեցել: Սա նաեւ ամրապնդում է երկրորդային վիճակագրությունը. հարկերի պլանային ցուցանիշների նկատմամբ գերակատարումը: Երկրորդային վիճակագրություններից մեկը, որը հաճախ անտեսվում է՝ գործազրկության մակարդակի նվազումն է: Չմոռանանք խոսել ծառայությունների՝ հատկապես զբոսաշրջության տպավորիչ աճի մասին: Պետությունը պետք է 3 բան անի, որպեսզի հանրային բարիք ապահովի. պետք է ապահովի անվտանգությունը, պետք է կրթի եւ պետք է բուժի: Անվտանգության, մասնավորապես պաշտպանական բնագավառում, կարծում եմ, ակնհայտ է բոլոր դրական ձեռքբերումները, թե՛ սպառազինությունների, թե՛ սննդի մատակարարման համակարգի առումով: Կրթության ոլորտում որոշակիորեն խնդիրների գույքագրում է եղել. 2020-ին կրթությանն ուղղված ծախսերն աճելու են 13 տոկոսով: Առողջապահության բնագավառում եւս, ինչպես աշխատավարձերի, այնպես էլ ծառայությունների հասանելիության՝ մասնավորապես անվճար փաթեթների ընդլայնման քաղաքականություն է իրականացվում: Սրանք են այն հիմնական 3 հանրային ծառայությունների ուղիները, որոնք, իմ կարծիքով՝ տեսանելի եւ չափելի են: Ճանապարհաշինության մասին չեմ էլ խոսում:

 - Ո՞ր ոլորտներն են սպասվածից դանդաղ տեմպերով շարժվել:

- Կառավարության գրեթե բոլոր նիստերի օրակարգում ներառված են ռազմավարական լուծումներ: Բայց ինձ համար, որպես ԱԺ ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հանձնաժողովի փոխնախագահ՝ չափազանց կարեւոր է գնումների մասին օրենքի էլ ավելի մեծ մասնակցություն ապահովելու օրենսդրական բարեփոխումները: Գնումների մասին այն օրենքը, որը կա՝ մի շարք բացթողումներ ունի: Մենք ֆինանսների նախարարության հետ համատեղ կփորձենք այդ խնդիրները լուծել: Որպեսզի չխուսափեմ ձեր հարցից, մի բան էլ ասեմ. չափազանց հաճախ, որպես համեմատաբար ավելի դանդաղ տեսանելի արդյունք՝ ներկայացվում է ներդրումները, մասնավորապես օտարերկրյա ներդրումների ներհոսքը: Դա «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության դրոշակն է դարձել եւ նրանք հաճախ են դրա մասին խոսում:

Եթե մենք դիտարկում ենք օտարերկրյա ուղղակի ներդրողների հետ աշխատանքը, այստեղ իհարկե ցուցանիշների առումով տեմպը ավելի դանդաղ է: Բայց ես մի բան ասեմ. նախկին իշխանությունների ժամանակվա ներդրողները տարատեսակ շեյխեր էին, Կիպրոսում օֆշորների հյուրանոցային բիզնեսում ֆորմալ թղթի վրա ուղղակի օտարերկրյա ներդրում արձանագրող էին: Իսկ ներկա իրավիճակում, այն իրապես օտարերկրյա ներդրողը, որը հետաքրքրված կարող է լինել ՀՀ-ով, նա պետք է սեղանի վրա ունենա 2 հարց, ինչո՞ւ Հայաստան եւ ոչ Վրաստան, քանի որ Վրաստանը տրանսպորտային ծախսերի տեսանկյունից ավելի գրավիչ է: Եվ երկրորդը. ի՞նչ օրենսդրական լավ հնարավորություններ կամ ուղենիշներ կան:

- Միշտ կարեւորվում է ծախսերի արդյունավետությունը. կառավարությունն, ըստ ձեզ, անարդյունավետ ծախսեր իրականացրե՞լ է:

- Ինձ համար խնդրահարույց է գնումներում 1 անձից ձեռքբերումների բարձր տեսակարար կշիռը: Կարծում եմ, որ 1 անձից ձեռքբերումների մի մասը օբյեկտիվ պատճառներ ունի, քանի որ պայմանները խստացվել են, եւ խաղացողներն ավելի քիչ են հետաքրքրված պետական գնումներով:

- 2020-ի համար ի՞նչ կանխատեսում ունեք, ինչքա՞ն կկազմի տնտեսական աճը, եւ ըստ ձեզ ո՞ր ոլորտներում շոշափելի աճ կգրանցվի:

- Այդ կանխատեսումները շատ վերացական են, բայց կարծում եմ, որ մեր տնտեսական աճը կլինի 5-6 տոկոսի շրջանակներում: Մենք պետք է նայենք, թե որտեղ է այն պոտենցիալը, որ թերի ենք օգտագործում: Կարծում եմ, որ գյուղատնտեսությունը որոշակիորեն կշտկի իր վիճակը: Արդյունաբերության աճին զուգահեռ կարծում եմ, որ զարկ կտրվի նաեւ շինարարությանը: 2-րդ եռամսյակում մենք նաեւ օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների մասին շատ ավելի լավ թվային ցուցանիշներ կունենանք:

- Հունվարի 1-ից ԵԱՏՄ անդամ չհանդիսացող երկրներից ներկրվող շուրջ 700 ապրանքների գներ կթանկանան: Դա ի՞նչ ազդեցություն կունենա բնակչության սոցիալական վիճակի վրա, թե՞ ԵԱՏՄ երկրներից հնարավոր կլինի նույնանման ապրանքներ ձեռք բերել՝ ավելի մատչելի պայմաններով:

- Իհարկե, ապրանքատեսակներ կլինեն, որ հնարավոր կլինի դրա էֆեկտը ավելի մեղմել: Բայց, այնուհանդերձ, այն որոշակի գնաճային ճնշում կբերի: Իրարից անկախ 2 կառույցներ՝ Կենտրոնական բանկը եւ Էկոնոմիկայի նախարարությունը կանխատեսում են, որ դրա համալիր ազդեցությունը գնաճի վրա կկազմի 0.5 տոկոս: Այսինքն՝ գնաճը կմնա կառավարելի շրջանակներում: Մենք շատ ենք խոսում գնաճի մասին, բայց եթե կա տնտեսության աշխուժացում՝ գնաճը որոշակիորեն օբյեկտիվ է:

Տպել
2472 դիտում

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների դրանք կուղղվեն

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը

Սպանդարյան, Տոլորս և Տաթև ջրամբարներում ձկնապաշտպան կառույցների նախագծում. հայտարարվում է մրցույթ

Ինչպես ապահովել երեխաների անվտանգ երթևեկությունը. Առողջապահության նախարարության խորհուրդը

Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում

ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

«Ինկած բերդի իշխանուհին»՝ 6 մրցանակի դափնեկիր. հայտնի են «Արտավազդ» թատերական մրցանակաբաշխության հաղթողները

Գեղամ Մանուկյանը երբ լսեց կատարված աշխատանքների մասին, երևի ուրախությունից հուզվել է, և լացը կարող էր գալ․ Քոչարյան

Crocus City Hall-ի ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 143-ի

Մտածում էի՝ այստեղ միակ հնդիկն եմ լինելու. գրող Արջուն Կրիշնա Լալիի արկածները Հայաստանում (տեսանյութ)

15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 տոկոսով․ երբ կսկի գործել համակարգը

ՀՀ-ն պատրաստ է Ադրբեջանի հետ արդեն համաձայնեցված սկզբունքների հիման վրա գնալ խաղաղության պայմանագրի անհապաղ ստորագրմանը

Որևէ մեկի դեմ ուղղված լինելու պնդումները անհիմն և արհեստածին են․ ԱԳՆ խոսնակը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ բարձր մակարդակով հանդիպման մասին

Իրավիճակը հասարակներից չէ, մինչև ապրիլի 5-ը վտանգն առկախված է, ներքին առումով ևս հանգիստ չէ. Հարություն Մկրտչյան

Վերանորոգված և արդիականացված «Մհեր Մկրտչյան» արտիստական թատրոնն իր դռները կբացի առաջնախաղով (տեսանյութ)

ՀՀ-ն կարևորում է ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայումը Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Անն-Լորանս Պետելին

13-ամյա թոռը պապին հայտնաբերել է կախված վիճակում

Մոսկվայում պայթյունի սպառնալիքի պատճառով տարհանվել է «Щука» առևտրի կենտրոնը (տեսանյութ)

Գոշ գյուղի լճի մոտակայքում ավտոմեքենան բախվել է ծառին և արգելափակվել ցեխակույտի մեջ

Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից հետո նույնականացվել է 84 զոհի մարմին․ նրանց թվում 9-16 տարեկան 5 երեխա կա

Նիկոլ Փաշինյանի՝ հունական Kathimerini օրաթերթի հարցազրույցը հրապարակվել է ամերիկյան The New York Times-ում (լուսանկար)