Դատարկ հյուրատներ, անեկամուտ սեփականատերեր, զրո տուրիզմ. կորոնավիրուսի բացասական ազդեցությունը Շիրակի մարզում

Հումորը Շիրակի մարզի զբոսաշրջային լրջագույն գրավչությունն է եղել: Թերևս միայն սա էր, որ հնարավոր եղավ զբոսաշրջության համար այս ծանրագույն օրերին պահել անխախտ: 

«Արի Շիրակ», «Պաչեմգը», «Տիպդ կտրի» կամ թե կուզեք «Գուկա՞ս Գյումրի». այս  և այլ հումորային գրառումներով դիմակները Գյումրիում ծնվեցին ոչ թե հումորային երեկոյի կամ հաճելի իրավիճակի թելադրանքով, այլ ուղիղ հակառակը՝ արտակարգ դրության պայմաններում և ճգնաժամային օրերին:

Այս դիմակ-կոչերով Շիրակի տուրիզմի զարգացման և հետազոտության կենտրոնը (ՇՏԶՀ)  Շիրակի մարզպետ Տիգրան Պետրոսյանի հետ միացավ Կրիր դիմակ, փրկիր կյանքեր համընդհանուր կոչին:

Երբ երկրում առաջին անգամ հայտարարվել էր արտակարգ դրության մասին, ՇՏԶՀ կենտրոնը լուրջ անհանգստություն չի ունեցել: Ծրագերի քննարկումները շարունակել են՝ մտածելով, որ Հայաստանը չի հայտնվի դժվարին կացության մեջ:

Հապաղումը, սակայն, իր հետ աստիճանաբար բերեց բացասական երանգներ: «Չէինք սպասում,  որ ամեն ինչ ոլորտի համար այսքան սարսափելի կլինի»,- ՀԺ-ի հետ զրույցում ասաց կենտրոնի համակարգող Նաիրա Գրիգորյանը:

2019 թվականին Շիրակի մարզում և Գյումրիում արձանագրված տուրիստական բումից հետո 2020-ը սառը ցնցուղ էր: «Շատ վատ հեղաշրջում»,- ձևակերպում է Նաիրա Գրիգորյանը:

Այնինչ, Շիրակի տուրիզմի զարգացման և հետազոտության կենտրոնը լրջագույն ուսումնասիրություններ էր  կատարել, բազմաթիվ ծրագրեր մշակել՝ նոր զբոսաշրջային տարում էլ ավելի նոր ձեռքբերումներ ունենալու իրական ակնկալիքով:

«Տարեվերջին լավ էինք պատրաստվել,  հիմա  արդեն մի տեսակ ասում ենք ցավոք, իսկ ժամանակին շատ էինք ոգևորված, որ մարդիկ հյուրանոց էին կառուցում, իրենց ունեցածն ընդլայնում էին, եթե  ռեստորան ունեին, տարածքն էին մեծացնում, քանի որ 2019-ին  չէր հերիքում ունեցածը: Շատ հետքրքիր գաղափարներ կային:

Տարբեր միրջազգային ծրագրեր ունեինք, որ պետք է իրականացնեինք:

Գաղափարներ շատ-շատ  կային, արդեն փետրվարին աշխատանքները սկսել էինք, 10 հոգանոց խումբ էր ձևավորվել, փառատոններ էինք անցկացնելու, Շիրակի ձմեռով սկսվելու էր, ավարտվելու էր պարնրի փառատոնով:

Կային գարեջրի փառատոն, գյուղական բնակավայրերում ունեինք բացահայտման ծրագիր և շատ նման գաղափարներ»:

Լոռիում իրականացվելիք մեծ միջոցառումից ևս Շիրակն իր օգուտն էր ունենալու: Ըստ Նաիրա Գրիգորյանի, բնությամբ հարուստ մեր հարևանն աչքի չի ընկնում ոչ գիշերակացի, ոչ սպասարկման ու սննդի մատուցման ծառայություններով:

Լոռի այցելող հյուրերի գիշերակացը պլանավորված էր Գյումրու հյուրանոց-հյուրատներում, իսկ Գյումրիից Լոռի իրենց ճաշացանկով և ամենատարբեր առաջարկներով նախնական պայմանավորվածությամբ մեկնելու էին Գյումրու ռեստորաններից շատերը:

Ըստ Գրիգորյանի, այսօր արդեն հստակ կարելի է ասել, որ համավարակից ամենախորքային տուժած ճյուղը զբոսաշրջությունն է: Օդային հաղորդակցությունն արգելվեց, արտերկրից զբոսաշրջիկներ չեկան, իսկ մարզի ներսում, գաղտնիք չէ, ներքին տուրիզմը դեռ կաղում է:

Զբոսաշրջիկների բացակայությունն ամենավատ հետևանքն ունեցավ ինչպես սկսնակ գործարարների, այնպես էլ արդեն որոշակի հաջողություններ ունեցողների վրա:

Տևական ժամանակ հյուրատները դատարկ են, հյուրանոցների մասին այս պարագայում, խոսելն ավելորդ է: Գյումրիում նոր հյուրատներ բացած, այդ նպատակով տարածքներ գնած կամ ունեցած բիզնեսն ընդլայնելու համար ներդրումներ կատարած գործարարներն այսօր փաստի առաջ են կանգնել:

Սպասելիք չկա նաև օգոստոսի համար: 2020 թվականը համարվում է զբոսաշրջային և ֆինանսական կորած տարի:

Քանի հյուրատուն, ռեստորան կամ սպասարկման կետ է փակվել: «Կան, բայց թիվ չենք հրապարակում: Չենք ուզում այդ հրապարակային տվյալով ընկճվածություն առաջացնել մյուսների մոտ: Քանի որ ես հույս ունեմ, որ ամբողջությամբ չեն փակվել, այլ վերաբացվելու ակնկալիքով ուղղակի դադարեցրել են իրենց գործունեությունը: Պարբերաբար հյուրատների տերերի հետ կապի մեջ ենք, նույնիսկ 2-3 անգամ փոքրաթիվ խմբերի հետ եղավ հանդիպում, հասկանալու համար, թե ինչ է պետք անել, այս վիճակից նրանց  դուրս բերելու համար: Շատ տարածքներ էին գնել ձեռնարկատերերը Գյումրիում այն հույսով, որ 2020 թվականը բավական լավ տարի է լինելու, բայց շինարարություն այդպես էլ չսկսեցին: Հիմա շատ հիասթափված են, ով ինչ սկսել էր դադարեցրել է այս պահին, և դա շատ վատ է: Հուսանք, որ 2021-ին գոնե 2019 թվականի 50 տոկոսը ետ է գալու»,- ՀԺ-ի հարցին ի պատասխան ասաց Նաիրա Գրիգորյանը:

Միաժաման պետք է նշել, որ միջազգային մի քանի կազմակերպությունների ծրագրեր այս պահին ընթացքի մեջ են:

IDeA հիմնադրամը Գյումրու Բարեկամության այգին է վերականգնում, ծրագրեր ունի նաև Համաշխարհային բանկը:  Կումյարի պատմական միջուկում հետաքրքրիր լուծումներվ Փարիզ հյուրանոցն է վերականգնվում: Բացվել է տեսակով եզակի «Չեչիլ » բացօթյա ռեստորանը:

Շիրակի մարզում այս պահին խոսել ներքին տուրիզմի օգուտի մասին, անիրատեսական է համարվում: Մարզում, ըստ պատասխանատուի, շատ չեն պատմամշակութային կոթողները, եղածներն էլ լուրջ անհարմարություններ ունեն ենթակառուցվածքներից սկսած մինչև հանգստի կամ նստել, սնվելու տարածքների բացակայություն:

«Մենք չունենք հարուստ բնություն: Ճիշտ է եկեղեցին կան, սակայն տարածքում հարմար վայրեր, որտեղ մարդը կարողանա նստել, հանգստանալ, մի կտոր հաց ուտել, չկան:

Երբ օրինակ գնում ենք Լոռի, տեսնում ենք ամեն ծառի տակ մարդիկ են նստած, բնության գրկում հանգստանում են, իսկ  Շիրակում ոչ մի շարժ չկա, այլ պայման էլ հիմնականում չկա: Հետո էլ  մարդիկ վախենում են քաղաքային կենցաղից, շատ մարդկանց հետ շփվելուց»,- ասում է Գրիգորյանը:

Այս պահին կենտրոնը հետաքրքիր գործունեություն է ծավալում:  Բացահայտում է Շիրակի մարզի մինչ այս պահը անհայտ մնացած համայնքների ներուժն ու գաղտնիքները: Լուսանկարներ, տեսահոլովակներ հրապարակում: Դրանք կարելի է գտնել հենց կենտրոնի էջում:

Արդեն հայտնի զբոսաշրջային վայրերը ևս չեն մոռանում: Բոլորին հրավիրում են Արփի լճի ալպիական մարգագետիններ, Գառնառիճի Ծղոտե տուն, Մեծ Սարիար, Մարմաշենի վանական համալիր, Հառիճ:

Տպել
5829 դիտում

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը