Thursday, 28 03 2024
14:02
IoT լաբորատորիա` Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանում
14:00
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
Պուտինը հայտարարել է, որ Ուկրաինային մատակարարված F-16-երն օրինական թիրախ կդառնան՝ անկախ դրանց գտնվելու վայրից
13:30
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարն ընդգծել է, որ Հայաստանը մնում է կազմակերպության դաշնակիցը
«Հայաստան» հիմնադրամը շարունակում է աջակցել Լիբանանում գործող հայկական կրթական հաստատություններին
ФСБ-ի օպերատիվ-հետախուզական աշխատանքները ՀՀ-ում շարունակվում են. Արթուր Սաքունց
«Հայաստանը վերածվել է Արևմուտքի վտանգավոր գործիքի». Զախարովա
13:00
Ուկրաինական նոր օրենքը խտրականություն է դնում ռուսալեզուների, հայալեզուների ու գնչուների նկատմամբ
Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչներին
ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք
Անհրաժեշտ է անցկացնել հանրաքվե Խզմալյանի 3 առաջարկները
Ճանապարհային քարտեզն ազատագրման քարտեզ է. Ազատ Արշակյան
Գազայի գոտի մարդասիրական օգնություն հասցնելու համար մեզ Եգիպտոսի աջակցությունն է պետք. Փաշինյան
12:30
ԱՄԷ-ի և Եգիպտոսի ռազմաօդային ուժերն օդային ճանապարհով օգնության խոշորագույն խմբաքանակն են հասցրել Գազայի հատված
Ցանկացած գործունեություն, որը հետ կպահի ժողովրդավարական գործընթացներից՝ կարժանանա կոշտ դիմադրության
Երկարացվեց Արցախցիներին տրվող 40+10 հազար դրամ աջակցության ժամկետը
«ՀՀ-ում կա մեկ կառավարություն և նստած է այս դահլիճում». Փաշինըանը՝ «վտարանդի կառավարության» մասին
Պուտինը զառանցանք է անվանել ՌԴ կողմից ՆԱՏՕ-ի վրա հարձակումը
Լուրերի օրվա թողարկում 12։00
ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալը Գվինեայի դեսպանի հետ քննարկել է կրթության, գիտության, մշակույթի, սպորտի ոլորտներում համագործակցության զարգացման հեռանկարները
ՌԴ ԱԳՆ-ում Ադրբեջանի խոսնակը
11:50
Հայաստանը վերջին շրջանում չի մասնակցում ՀԱՊԿ-ի աշխատանքներին. Իմանղալի Թասմաղամբետով
«Ֆրանսիան Հայաստանին դրդում է հերթական պատերազմի». Ադրբեջանի ՊԱԾ տնօրեն
11:30
«Հայաստանի էլիտաների մասով որոշակի իրադարձություններ և տրամադրություններ մտահոգիչ են». ՀԱՊԿ քարտուղար
11:20
«Երևանից որևէ պաշտոնական դիմում չենք ստացել անդամակցության կասեցման մասին». ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար
11:10
«ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպման հիմնական կետը տնտեսական կայունությունն է»․ Միլլեր
Ռուսները մի դիրք զիջեցին Հայաստանում. տակտիկակա՞ն նահանջ
Ուղիղ. ՀՀ կառավարության հերթական նիստը
Պոլիկլինիկայի նախկին տնօրենը յուրացրել է բժիշկների աշխատավարձը և վառելիքը
Ուղիղ. Ժողովրդավարական ուժերի համաժողով` նվիրված Հայաստանի եվրաինտեգրմանը

Երկրից հեռացա, քանի որ Ռոբերտ Քոչարյանն ու իր հպատակները հալածանքներ սկսեցին իմ և ընտանիքիս նկատմամբ

Բանաստեղծ, հրապարակախոս, Հայաստանի գրողների միության անդամ Անահիտ Քնարյանը տասնհինգ  տարի է, ինչ ապրում է ԱՄՆ-ում, Նյու-Յորքում։ Մինչ այդ նա ՀՀ ակտիվ քաղաքացի էր, պայքարում էր  Ռոբերտ Քոչարյանի ռեժիմի դեմ։ 2004թ․ ապրիլի 12-ի գիշերը  լույս 13-ի ցերեկը  Երեւանի Բաղրամյան պողոտայում Ռոբերտ Քոչարյանի անմիջական հրահանգով ընդդիմության ցուցարարների ծեծ ու ջարդը եղան այն վերջին կաթիլը, որոնք ստիպեցին քաղաքացիական դիրքորոշմամբ աչքի ընկած Անահիտ Քնարյանին հեռանալ Հայաստանից։

Բանաստեղծի ասելով՝ 15 տարի է, ինչ ինքը զրկված է իր հայրենակիցների հետ մի կտոր չոր հաց կիսելու հնարավորությունից։

«Ես այդ օրը կանգնած էի Բաղրամյան պողոտայում, փշալարերի մոտ, ելույթ ունեցա, ինչից հետո օղակը սեղմվեց իմ շուրջը»,- հիշում է Անահիտ Քնարյանը։

Մեզ հետ զրույցում բանաստեղծն ասաց, որ իր ոդիսականը, Ռոբերտ Քոչարյանի եւ նրա հպատակների  կողմից  հալածանքները սկսվել են ավելի վաղ, 2000 թվականին, երբ ինքը մասնակցեց Արկադի Վարդանյանի բազմամարդ հանրահավաքին։ Այդ հանրահավաքում Անահիտ Քնարյանը բավականին խիստ է խոսել հայաստանյան իրականության մասին, քանի որ Հոկտեմբերի 27-ից մեկ տարի էր անցել, դեռ թարմ էին հիշողություններն ու տպավորությունները։

«Արկադի Վարդանյանի հանրահավաքները, ցույցերն առաջին բացահայտ պայքարն էին Հոկտեմբերի 27-ից հետո։ Նա առաջին անգամ բացահայտ պայքար սկսեց Ռոբերտ Քոչարյանի դեմ։ Հենց 2000թ․ հոկտեմբերի 30-ի հանրահավաքից հետո էլ սկսվեց իմ ոդիսականը։ Երեկոյան ձերբակալեցին Արկադի Վարդանյանին, իսկ բառացիորեն հաջորդ օրն ինձ ազատեցին աշխատանքից։ Ես աշխատում էի «Սարդարապատ» հուշահամալիր-թանգարանում, այնտեղ բացել էի լրատվական կենտրոն, ինչին նպաստել էր Սպարապետ Վազգեն Սարգսյանը։ Հայտնի է, որ այնտեղ արդեն Սերժ Սարգսյանի իշխանությունն էր, իսկ Վլադիմիր Դարբինյանը «Սարդարապատ»-ի տնօրենն էր։ Ինձ հաջորդ օրը բերման ենթարկեցին։ Գրողների միությունից ինձ զանգահարեց Աբգար Ափինյանը եւ ասաց, որ ոստիկաններն եկել, ինձ են փնտրում, ի՞նչ անեն։ Ես հետաքրքրվեցի, թե ինչու են ինձ փնտրում։ Այն ժամանակ Գրողների միության նախագահը լուսահոգի Հրանտ Մաթեւոսյանն էր։ Այդ ժամանակ էլ սկսեցին ձերբակալությունները, ձերբակալեցին Արկադի Վարդանյանին։ Շատերը փախան, թաքնվեցին տեւական ժամանակով, շատերը հեռացան երկրից։ Երբ ոստիկանները եկան մեր տուն, եկավ նաեւ Աբգար Ափինյանը։ Այն ժամանակ բերման էին ենթարկել նաեւ Կարեն Ջանիբեկյանին, քանի որ շատ սուր ելույթ էր ունեցել։ Դրանից հետո ինձ տարան ԱԱԾ։ Ինձ ընդունեցին չորս-հինգ  հոգի, տարան ծեփաթափ  նկուղներով, 37 թվականի նկուղներն էին ինձ հիշեցնում, մտածում էի, որ Եղիշե Չարենցի ոտնահետքերով եմ գնում։ Ինձ տարան մի սենյակ, հիշեցրին իմ խոսքերը, թե ես ասել եմ, որ ժողովրդի եւ իշխանության միջեւ չինական պարիսպը պետք է քանդվի։ Հետո հետաքրքրվեցին, թե ես ինչ պայքարի մասին եմ հիշատակել իմ ելույթում։ Մի խոսքով՝ ինձնից բացատրություն վերցրեցին։ Երբ ձերբակալվեց Արկադի Վարդանյանը, երկար ժամանակ պայքարեցինք նրա ազատության համար։ Հետո,  երբ նա հայտնվեց ազատության մեջ, հեռացավ երկրից։  Ես իմ պայքարը շարունակեցի նորաստեղծ <Հանրապետություն> կուսակցությունում մինչեւ 2004թ․ ապրիլը։ Իմ ընկերներն ավելի ուշ ասացին, որ ինձ կարող են մեղադրանք առաջադրել ՀՀ քրեական օրենսգրքի որեւէ հոդվածով, որ իբր ես կռվի կոչ եմ արել»,- հիշում է Անահիտ Քնարյանը։

Երբ Քնարյանը հեռացել է երկրից, հաշվեհարդար են սկսել իր ընտանիքի նկատմամբ։ Հիմնականում այդ հաշվեհարդարն, ըստ նրա, իրականացրել է հայտնի օլիգարխ, Երեւանի նախկին քաղաքապետ, ՀՀ տրանսպորտի եւ կապի նախկին նախարար Գագիկ Բեգլարյանը։

«Ես այն ժամանակ հասկացա, որ իմ վերադարձն անիմաստ է։ Այն ժամանակվա Գրողների միության նախագահ Լեւոն Անանյանը խորհուրդ տվեց ինձ չվերադառնալ։ Իմ  բնակարանները՝ մեկ եւ երկու սենյականոց, գրավի տակ էին դրված։ Այն ժամանակ ես աշխատանք չունեի եւ ստիպված էի հոգալ իմ ընտանիքի կարիքները։ Ինձ այդ ժամանակ կանչեցին Հարկային տեսչությունից եւ հետաքրքրվեցին, թե ինչու հարկեր չեմ վճարում։ Այսինքն՝ դա քաղաքական հալածանքի մի ձեւ էր»,- ասաց Անահիտ Քնարյանը։

Հայաստանից հեռանալուց հետո էլ նա ամեն պահ հետաքրքրվել է, թե ինչ է կատարվում Հայաստանում, չի կարողացել կտրվել հայրենիքից, ծանր պահեր է ապրել՝ որպես վտարանդի։ Ասում է, որ վտարանդիությունն ահավոր դատավճիռ է մարդու համար։

«Նույնիսկ ավելի լավ է, որ մարդ սեփական երկրում մի որոշ ժամանակ նստի բանտում, քան դառնա վտարանդի։ Շատ լավ երկիր է ԱՄՆ-ն ամերիկացիների համար, որոնք ծնվել, մեծացել են այստեղ»,- մեզ հետ զրույցում նշեց նա։

Անահիտ Քնարյանի հետ զրույցում անդրադարձանք նաեւ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ այս օրերին ԱՄՆ կատարած այցին, ամերիկահայ համայնքի հետ հանդիպմանը։

«Գիտեք ի՞նչ, այստեղ կան Հայաստանից եկած շատ ուսանող երիտասարդներ։ Նրանք ուսանում են լավագույն բուհերում, սակայն ամեն պահ պատրաստ են վերադառնալ Հայաստան։ Իմ որդին ավարտել է ԱՄՆ-ի լավագույն բուհերից մեկը՝ Կոլումբիայի համալսարանը եւ ցանկանում է վերադառնալ հայրենիք։  Նա  ունի ընկերներ, որոնք ցանկանում են վերադառնալ։ Մարդիկ ուզում են վերադառնալ եւ իրենց աշխատանքային գործունեության, մտավոր նպաստը բերել Հայաստան։ Կարծում եմ, որ այդ երիտասարդները կվերադառնան, եթե Հայաստանի կառավարությունն ընթացք տա դրան։ Յուրաքանչյուր մեկի վերադարձը պետք է լինի ցուցադրական, պետք է ներկայացնել, որ այդ երիտասարդը վերադարձել է, եւ մենք նրան տալիս ենք հնարավորություն՝ դրսեւորվելու։ Մարդիկ պետք է գան եւ Հայաստանում գտնեն իրենց տեղը։ Չէ՞ որ ԱՄՆ-ում կայանալը, ոտքի կանգնելը շատ բարդ է, պահանջում է աշխատասիրություն, համառություն, մաքուր կենսագրություն>,- ասաց Անահիտ Քնարյանը, որը եւս վերադարձի ցանկություն ունի։ Թեկուզ՝ տասնհինգ տարի անց։

Ինչ վերաբերում է ԱՄՆ-ում Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպումներին, ապա նա մեծ ոգեւորություն է նկատել Կալիֆոռնիայում հանդիպմանը հետեւելիս։

«Ոմանք, դեղին մամուլը չարախնդորեն գրում են, թե ԱՄՆ ղեկավարությունը չընդունեց նրան։ Բայց չէ՞ որ համայնքի ընդունումը հենց իշխանության ընդունումն է։ Ցանկացած երկրի վարչապետ, որ գալիս-ընդունվում է ԱՄՆ բարձր իշխանավորների կողմից, գնում, դա շարքային արարողություն է եւ ոչ մի հետք չի թողնում։ Բայց սա մնայուն հետք թողեց, եւ շատ-շատերը զարմացած են, թե ինչպես Փաշինյանին հաջողվեց հեղափոխություն իրականացնել։ Հիմա Փաշինյանին տրված է ծանր, պատասխանատու, բայց եւ փառավոր հնարավորություն՝ լավագույն տառերով գրելու մեր պատմության մեջ իր անունը։ Յուրաքանչյուր իշխանավոր,  եթե ունի այն գիտակցությունը, որ ինքը կա՛մ պետք է անմահանա, կա՛մ ոչնչանա, ապա կընտրի անմահանալու ուղին։ Երբ տեղեկացա ՀՀ ներքին գործերի նախկին նախարար Հայկ Հարությունյանի ինքնասպանության  մասին, մի պահ կարծես թե վերացավ իմ եւ Հայաստանի միջեւ ընկած տարածությունը։ Հիշեցի քոչարյանական արյունալի, ծանր ժամանակները, երբ ամեն առավոտ թերթեր էինք գնում եւ կարդում սպանությունների մասին։ Անվանի, բարձրաստիճան մարդկանց սպանությունները դարձել էին սովորական։ Փառք ու պատիվ բոլոր նրանց, որոնք իրենց պայքարի շնորհիվ կարողացան մեր երկիրն ազատել այդ մղձավանջից։ Հիմա նախկինները գլուխ են բարձրացրել, խոսում են, Արմեն Աշոտյանն ասում է՝ սխալներ ենք գործել։ Եղբա՛յր, ի՞նչն է սխալը, սխալ է միլիոնից ավելի մարդ տեղահանելը, սխալ է ամբողջ հանրապետության ունեցվածքը գրպանելը, սխալ են սպանությունները, սխալ են կրթության, գիտության, մշակույթի գրեթե ոչնչացումը։ Էդ ոճիրները համարում են սխա՞լ եւ դեռ խոսո՞ւմ են, փոխանակ առհասարակ չերեւան։ Նրանք այլեւս անընդունելի են, եւ մեր ժողովուրդը նրանց վերադարձը թույլ չի տա։ Դա նույնն է, թե քաղցկեղը մարմնից հանես, հետո այդ նույն քաղցկեղն ուզենա վերադառնալ մարմին, եւ այդ մարմինն ընդունի նրանց»,- ասաց Անահիտ Քնարյանը։

Բանաստեղծը հիշեց նաեւ Ռոբերտ Քոչարյանի այն խոսքերը, որոնք նա ասել էր, երբ Ստեփան Դեմիրճյանն ու Արամ Սարգսյանը պայքարում էին։

«Նա (նկատի ունի Քոչարյանին) այսպիսի մի արտահայտություն արեց՝ ի՞նչ է, ուզում են մեռելների միջոցով հաղթանակի հասնել։ Էդ մարդը Կարեն Դեմիրճյանին եւ Վազգեն Սարգսյանին անվանում էր մեռելներ։ Հիմա ինքն ուզում է սպանությունների միջոցով արդարացվե՞լ։ Մենք տեսել ենք, թե ինչեր արեց, ինչ կատարվեց արցախցի բարերար Լեւոն Հայրապետյանի հետ։ Եվ հիմա վախկոտությամբ ամեն ինչ անում է, որ ինքն ազատվի պատասխանատվությունից»,- նշեց Անահիտ Քնարյանը։

Անահիտ Քնարյանը կարծում է, որ անկախ Նիկոլ Փաշինյանի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքից՝ ՀՀ քաղաքացիները պետք է սատարեն նրան։

«Ոմանք կարող են հավանել նրան, ոմանք՝ ոչ, ոմանք կարող են վերապահումներ ունենալ Փաշինյանի նկատմամբ։ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն ասում էր՝ երկրի ղեկավարը պետք է պատրաստ լինի եւ՛ օրհնանքի, եւ՛ անեծքի։ Կարծում եմ, որ Նիկոլ Փաշինյանը կունենա լայնախոհություն, իսկ ժողովուրդն էլ պետք է սատարի նրան՝ ճիշտ քննադատությամբ, ճիշտ խոսքով, օգնի եւ մենակ չթողնի նրան։ Հակառակ դեպքում՝ իժերի կծիկը, որը քանդվել էր, կրկին սկսում է հավաքվել։ Որպեսզի քսան տարվա սարսափելի իրողությունները չվերադառնան, պետք է սատարենք նրան, օգնենք նրան։ Արտագաղթի ավտոբուսները պետք է փոխարինվեն ներգաղթի ավտոբուսներով»,- ասաց Անահիտ Քնարյանը։

 

Թագուհի Հակոբյան

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում