88-ի համազգային շարժման պաշտոնական մեկնարկ համարվում է փետրվարի 20-ը, սակայն քչերը գիտեն, որ առաջին հանրասհավաքը տեղի է ունեցել փետրվարի 12-ին: Ամեն ինչ մեկնարկեց Հադրութի հանրահավաքից, որի մասնակիցները պահանջեցին Հայաստանի հետ Արցախի վերամիավորումը: Հանրահավաքի կազմակերպիչը Հադրութի երկրագիտական թանգարանի տնօրեն, իսկ ավելի ուշ ԼՂՀ Գերագույն խորհրդի առաջին նախագահ Արթուր Մկրտչյանն էր:
Թերևս արժե կանգ առնել այս նվիրյալ հայորդու կերպարի վրա, մանավանդ, որ նրա քստմնելի սպանությունը ցնցեց, առանց չափազանցության, ամբողջ հայությանը:
Արցախյան շարժումն սկսվելուց Արթուր Մկրտչյանը դարձավ նրա ակտիվ մասնակիցը՝ 9 հոգու թվում ստորագրելով առաջին նամակը ԽՄԿԿ Կենտրոնական կոմիտեի գլխավոր քարտուղար Միխայիլ Գորբաչովին։ 1988 թվականի փետրվարի 12-ի Հադրութի հանրահավաքից մինչև Գերագույն խորհրդի նախագահ ընտրվելը, Արթուր Մկրտչյանի ուղին եղել է սրընթաց։ 1992 թվականի հունվարին ԼՂՀ իշխանության ղեկին կանգնեց մի երիտասարդ գործիչ, ով մարմնավորում էր համազգային շարժման ոգին:
Արթուր Մկրտչյանն ընդամենը 32 տարեկան էր, երբ ընտրվեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Գերագույն խորհրդի առաջին նախագահ և պաշտոնավարեց ընդամենը 97 օր, երբ քունքին արձակված կրակոցը վերջ դրեց նրա կյանքին:
Արթուր Մկրտչյանի սպանությունն այդպես էլ, ըստ էության, չբացահայտվեց` մնալով առեղծվածային:
Արթուր Մկրտչյանը ՀՅԴ անդամ էր և դաշնակցական շրջանակներում տեսակետ է արմատավորվել, որ այս սպանության թիկունքում կանգնած է ՀՀՇ-ն, որը փորձում էր Արցախում ևս իշխանության բերել իր մարդուն: Խոսքը` Ռոբերտ Քոչարյանի մասին է, ով իսկապես շուտով ԼՂՀ-ում դարձավ իշխանության տերը` սկզբում Պաշտպանության պետական կոմիտեի ղեկավարի, այնուհետև` նախագահի պաշտոնում: ՀՅԴ-ն փաստորեն մեղադրում էր Ռոբերտ Քոչարյանին` Արթուր Մկրտչյանի դիակի վրայով իշխանության գալու համար: Իհարկե, այս հանգամանքը չխանգարեց, որ ընդամենը վեց տարի հետո ՀՅԴ-ն դառնա Քոչարյանի հայաստանյան արյունոտ իշխանության հիմնական հենարաններից մեկը:
Դժվար է ասել, թե Ռոբերտ Քոչարյանը ինչքանով է ասոցացվում որևէ կուսակցության հետ, սակայն փաստ է, որ նրա իշխանությունը թե Հայաստանում և թե Արցախում հաստատվել է արյունոտ ահաբեկչությունների հետևանքով: Արցախում` դա Արթուր Մկրտչյանի սպանությունն էր, Հայաստանում` Հոկտեմբերի 27-ի ոճրագործությունը:
