Ռեւանշի ձգտողներն ամեն ինչ կանեն՝ աննշան տարաձայնությունն անգամ լուրջ պառակտման վերածելու համար

Ընդդիմադիր շրջանակները խիստ ոգեւորվել են Սասուն Միքայելյանի վերջին հրապարակային հայտարարություններից ու դա ներկայացնում են որպես իշխող կուսակցության եւ քաղաքական թիմի ներսում առկա ակնհայտ տարաձայնությունների արդյունք, անգամ՝ լուրջ պառակտման ապացույց։ Ու թեեւ միջադեպի «արտաքին շերտը» Սասուն Միքայելյանի ու Կոտայքի մարզպետի անձնական հարաբերություններն էին, բայց ակնհայտ էր նաեւ, որ կա ավելի առարկայական բանավեճ։ Սասուն Միքայելյանը դա ձեւակերպեց մեկ նախադասությամբ՝ «մեր նպատակը մարդ փոխե՞լն է, թե՞ մարդկանց փոխելը»։

Սա իսկապես կարեւոր հարցադրում է։ Եթե փոքր-ինչ բացենք փակագծերը՝ խնդիրը հետեւյալն է․ հեղափոխությունից հետո իշխանությունների խնդիրը հին պաշտոնյաներին նորերով փոխարինե՞լն է՝ հին համակարգը պահպանելով, թե՞ պետք է հին համակարգն ու «մարդկանց» (հասարակությունը) փոխել՝ օգտագործելով նաեւ «հին» պաշտոնյաներին ու նրանց փորձը։ Ավելի պարզ ասած՝ անցած տարվա ապրիլ-մայիսին տեղի ունեցածը հեղափոխությո՞ւն էր, թե՞ ընդամենը իշխանափոխություն։ Որովհետեւ եթե նպատակը մի քանի հարյուր առանցքային պաշտոնյաներին նորերով փոխարինելն էր՝ դա ընդամենը իշխանափոխություն է, իսկ եթե պաշտոնյաներին փոխելն ընդամենը միջոց է՝ հասարակությունը փոխելու համար, ուրեմն տեղի ունեցածն իսկապես հեղափոխություն էր։

Երկրի բարձրագույն քաղաքական ղեկավարության դիրքորոշումն այս հարցում միանշանակ է․ Հայաստանում տեղի ունեցածը հեղափոխություն էր, եւ նպատակը որակապես այլ պետություն եւ հասարակություն ունենալն է։ Ուրիշ բան, որ քաղաքական ռեւանշի հայտ ներկայացնող նախկիններն ամեն ինչ անում են՝ ցույց տալու համար, թե իբր Հայաստանում ընդամենը իշխանափոխություն է եղել, եւ նորերն անում են նույնը, ինչի համար ժամանակին քննադատում էին իրենց։ Խնդիրն այն է սակայն, որ իշխանության ներսում նույնպես կան այդպես մտածողներ (կամ թաքուն հույս ունեցողներ, որ եղածն իսկապես էլ ընդամենը իշխանափոխություն էր)։ Սրանք բաժանվում են երկու մասի։ Առաջինը հեղափոխության արդյունքում բարձր դիրքերի հասած այն ոչ փոքրաթիվ պաշտոնյաներն են, ովքեր մտածում են, որ նախկին պաշտոնյաներին իրենց աշխատասենյակներից վռնդելով ու նրանց տեղը զբաղեցնելով էլ հեղափոխությունն ավարտվել է, ու եկել է իրենց ժամանակը՝ վայելելու իշխանությունը։ Երկրորդը նախկին համակարգի միջին օղակների այն բազմաթիվ չինովնիկներն են, ովքեր ինչ-ինչ հնարքներով պահպանել են իրենց պաշտոններն ու ներկայանում են որպես «հեղափոխության արժեքների նվիրյալներ» (որպես կանոն՝ սրանք այն մարդիկ են, ովքեր հաջողացրել են նոր իշխանությունների մեջ բարձրաստիճան հովանավորներ գտնել), բայց իրականում հեղափոխությունն ընկալում են որպես ինչ-որ պատուհաս, տարերային աղետ, ժամանակավոր երեւույթ, որին պարզապես պետք է դիմանալ՝ «մինչեւ անցնի վտանգը» (կամ նախկինները վերադառնան, կամ նորերը վերականգնեն նախկին համակարգի խաղի կանոնները)։ Այսպիսիները, ցավոք, շատ են, եւ նոր իշխանություններին երեսանց ժպտալով ու հեղափոխական արժեքները փառաբանելով՝ «տակից» ամեն ինչ անում են, որ հեղափոխությունն ընկալվի ընդամենը որպես իշխանափոխություն։ Որովհետեւ հեղափոխության դեպքում իրենց տեսակը պիտի փոխվի, իսկ իշխանափոխության դեպքում՝ ընդամենը «շեֆերը»։

Վերադառնանք «նպատակը մարդ փոխե՞լն է, թե՞ մարդկանց փոխելը» հարցադրմանը։ Իհարկե նպատակը մարդկանց փոխելն է, բայց շատ հաճախ հնարավոր չէ անել դա՝ առանց «մարդ փոխելու»։  Ընդ որում՝ իշխանությունների համար շատ ավելի հեշտ կլիներ հեղափոխության արժեքները երկրորդ պլան մղելն ու ընդամենը «մարդ փոխելով» սեփական իշխանությունն ամրապնդելը։ Դա առանձնապես բարդ չէ՝ մի քանի հարյուր առանցքային պաշտոններում նշանակում ես յուրայիններին, մյուսները (այդ թվում՝ բիզնես-շրջանակները) հավատարմության երդում են տալիս, եւ ամեն ինչ շարունակվում է առաջվա պես։ Բայց իշխանություններն իրենց առջեւ որակապես նոր պետություն ու հասարակություն ունենալու խնդիր են դրել, այսինքն՝ գնում են շատ ավելի բարդ ճանապարհով։ Եվ եթե այս հարցի շուրջ իշխող քաղաքական ուժի ներսում տարաձայնություններ կան, ամեն ինչ պետք է շատ արագ հստակեցնել։ Հակառակ դեպքում ռեւանշի ձգտողներն ամեն ինչ կանեն՝ աննշան տարաձայնությունն անգամ լուրջ պառակտման վերածելու համար։

Տպել
17786 դիտում

Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով

Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է

ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը

«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է

Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ

Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ

Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ

Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը

Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է

2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան

Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել

Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել

Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան

«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել

Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել

Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ

Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել

Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ

Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի

Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին

Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել

Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել

Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը

Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ

Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին

Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա

Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին