Հոկտեմբերի 1-ին Երևանում տեղի կունենա ԵԱՏՄ բարձրագույն խորհրդի նիստը: Սպասվում է, որ նիստի ընթացքում քննարկման առարկա կդառնան մի շարք կարևոր հարցեր, որոնք կարող ենք զարգացման լուրջ հեռանկարներ բացել մեր երկրի առաջ:
Այս պահին հարկ ենք համարում կրկին անդրադառնալ մեզ համար կարևոր մի խնդրի, որը տարիներ շարունակ անհասկանալի պատճառներով լուծում չի ստանում: Խոսքը վերաբերում է ԵԱՏՄ երկրներում և մասնավորապես Ռուսաստանում հայ ֆուտբոլիստների կարգավիճակին: Այս տարվա փետրվարին որոշում կայացվեց, որի համաձայն՝ Բելառուսի ազգային հավաքականի ֆուտբոլիստները, որոնք հանդես են գալիս Ռուսաստանում, չեն համարվի լեգեոներներ: Այս մասին հայտարարել էր այն ժամանակ Ռուսաստանի ֆուտբոլի միության նախագահի պաշտոնակատար Սերգեյ Պրյադկինը:
«Այս հարցը մենք քննարկել էինք դեռևս Նոր տարուց առաջ: Այն ժամանակ մեր դիրքորոշումը կոշտ էր, քանզի կար մտավախություն, որ Բելառուսից ոչ այնքան բարձր կարգ ունեցող մեծ թվով ֆուտբոլիստներ կհայտնվեին Պրեմիեր լիգայում: Երկար քննարկումներից հետո մենք գտանք լուծում: Այն ֆուտբոլիստները, որոնք չեն խաղում Բելառուսի ազգային թիմում, կշարունակեն համարվել լեգեոներներ: Որոշումը վերաբերում է միայն այն խաղացողներին, որոնք Բելառուսի ազգային հավաքականի անդամներ են: Բելառուսին կարող է հաջորդել նաև Ղազախստանը»,- նշել էր Պրյադկինը:
Հիշեցնենք, որ Եվրասիական տնտեսական միության դատարանը նախորդ տարվա դեկտեմբերին որոշում էր ընդունել, որը կարող էր շրջադարձային դառնալ հայկական ֆուտբոլի և մասնավորապես Հայաստանի ազգային հավաքականի համար: ԵԱՏՄ-ի համաձայնության 2-րդ հոդվածի 97-րդ կետի հիման վրա դատարանը որոշել էր Եվրասիական միության երկրների մարզիկների նկատմամբ սահմանափակումներ չկիրառել, որպեսզի պահպանվի համընդհանուր շուկայի ազատ կիրառման հնարավորությունը: Վճռում նշվում է նաև, որ այս կետի չկիրառումը արգելք է հանդիսանում ԵԱՏՄ ներսում միասնական շուկայի ստեղծմանը: ԵԱՏՄ Մեծ կոլեգիայի կարծիքով՝ անդամ երկրները պետք է կատարեն Եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի որոշումները, իսկ դրանց հանդեպ անհամաձայնության դեպքում սահմանված կարգով վիճարկեն դրանք: Բացառություն են կազմելու միայն ազգային անվտանգության և հասարակական կարգի ապահովման համար սահմանափակումները: Այս որոշումը, սակայն, Ռուսաստանի ֆուտբոլի միությունը, այսպես ասած, բանի տեղ չի դրել:
Ռուսական ֆուտբոլում առկա է լեգեոներների սահմանափակում, որն ազդում է նաև ԵԱՏՄ անդամ երկրների քաղաքացիների վրա: Ռուսաստանի Պրեմիեր լիգայում լեգեոներներ էին համարվում այն ֆուտբոլիստները, որոնք իրավունք չունեն հանդես գալու Ռուսաստանի ազգային հավաքականում: Սահմանափակման համաձայն՝ խաղադաշտում միաժամանակ չի կարող լինել 6-ից ավելի լեգեոներ: Սրա հետևանքով Ռուսաստանի քաղաքացիություն ունեցող բազմաթիվ հայ ֆուտբոլիստներ տարիներ շարունակ հրաժարվել են հանդես գալ Հայաստանի ազգային հավաքականում, որպեսզի իրենց ակումբներում խնդիրներ չունենան:
Ինչո՞ւ Ռուսաստանի ֆուտբոլի միությունը նման որոշում չի կայացրել Հայաստանի ազգային հավաքականի խաղացողների վերաբերյալ: Այս տարվա փետրվարի 15-ին Սոչիում Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն հանդիպել էր Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ: Ընդլայնված կազմով հանդիպմանը մասնակցել էին երկու երկրների սպորտի նախարարները: Եվ ահա հանդիպումից հետո ՌԴ սպորտի նախարար Պավել Կոլոբկովը հայտարարել էր, որ այս տարվանից խաղային մարզաձևերում Ռուսաստանում հանդես եկող բոլոր բելառուս մարզիկները կունենան հավասար իրավունքներ ռուս մարզիկների հետ: «Սա նաև քաղաքական որոշում է, որի նպատակն է հնարավորինս մերձեցնել երկու երկրների ժողովուրդներին նաև սպորտի ասպարեզում»,- նշել էր Կոլոբկովը:
Ու փաստորեն վերջինիս հայտարարությունից 5 օր հետո Ռուսաստանի ֆուտբոլի միությունը ընդունել էր Բելառուսի ազգային հավաքականի ֆուտբոլիստների վերաբերյալ որոշումը: Այստեղ հարց է ծագում՝ ինչո՞վ է Բելառուսը ԵԱՏՄ անդամ մյուս երկրներից և մասնավորապես Հայաստանից լավը: ԵԱՏՄ դատարանի որոշումը ռուսական կողմը անտեսեց, այնուհետև քաղաքական խտրական որոշում կայացրեց հօգուտ Բելառուսի: Ուշագրավ է, որ Ռուսաստանի ֆուտբոլի միության նախագահը արտոնություն ստանալու հաջորդ հավակնորդ երկիր էր համարել Ղազախստանին:
Ռուսական կողմի որդեգրած քաղաքականությունը կարելի է բնութագրել մեկ բառով՝ ստոր: Տեղի ունեցածը ուղղակիորեն ցույց է տալիս, որ ԵԱՏՄ-ի և վերջինիս ատյանների որոշումները միայն ու միայն գրված են թղթի վրա: Ավելի ստույգ՝ տվյալ որոշումները կարելի է միայն կյանքի կոչել Պուտինի հետ հանդիպելով, Պուտինից թույլտվություն ստանալուց հետո:
Ստեղծված իրավիճակում հարկ ենք համարում խնդրանքով դիմել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին, որպեսզի ԵԱՏՄ բարձրագույն խորհրդի նիստի ժամանակ Պուտինի հետ հնարավոր հանդիպման ժամանակ քննարկի նաև մեր ֆուտբոլիստների կարգավիճակի հարցը: Կարելի է ենթադրել, որ Բելառուսին ֆուտբոլային արտոնություն տալով՝ Պուտինը քողարկված «մեսիջ» էր հղել Հայաստանի իշխանություններին, որոնք, կարծում ենք, կփորձեն կարգավորել հայ ֆուտբոլիստների առաջ ծառացած խնդիրը: Դառնալով ՀՀ վարչապետ՝ Նիկոլ Փաշինյանը բազմիցս է կարևորել մեր ազգային թիմի դերը: Ռուսաստանում հանդես եկող հայ ֆուտբոլիստներին ազգային թիմում ներգրավելը, վստահ ենք, էապես կուժեղացնի Հայաստանի ազգային հավաքականը:
