«Այլընտրանքային նախագծեր» խումբը ներկայացնում է Գեղամ Նազարյանի հոդվածը, որտեղ նա տեղեկացնում է, որ սկսում ենք նոր քաղաքացիական նախաձեռնություն՝ «Ճշմարտություն սերունդների համար»։
Նրա ձևակերպմամբ՝ դա մի կողմից լինելու է փաստահավաք խումբ, մյուս կողմից հարթակ, որտեղ իմի կբերվեն հուզող հարցերի շուրջ հանրային տեսակետներն ու գնահատականները։
Հոդվածն ամբողջությամբ` ստորև.
Ստեղծում ենք փաստահավաք խումբ, միաժամանակ նաև յուրօրինակ հարթակ, որտեղ կմեկտեղվեն պատերազմի, դրա հետևանքների, դրա հետևանքների հաղթահարման վերաբերյալ հանրային տեսակետներն ու գնահատականները: Աշխատանքներ են իրականացվելու շահառու տարբեր խմբերի հետ, այդ թվում զինվորների, զինվորականների, զոհված և անհետ կորած զինվորների ծնողների, հարազատների հետ: Անելու ենք հնարավորը մեր ստեղծած հարթակի շրջանակներում համախմբելու զոհված և անհետ կորած, ինչպես նաև գերության մեջ հայտնված զինծառայողների ծնողներին:
Մեր հարցերի շրջանակը ամփոփվում են հետևյալ կետերում.
1. Խաղաղ բանակցությունները միտումնավոր փակուղի բերելու Փաշինյանի գործունեության մանրամասները։
2. Ինչո՞ւ որևէ հետևություն և կոնկրետ քայլեր չեն ձեռնարկվել՝ հենվելով ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ Օնիկ Գասպարյանի հունիսի 12-ի և պատերազմից օրեր անց արված վերլուծության հիման վրա:
3. Դեռևս սեպտեմբերի 30-ին ԳՇ պետի կողմից տեղեկացված լինելով մեր բանակի ու ռազմաճակատի իրական վիճակի մասին՝ Փաշինյանը մի քանի անգամ հանդես է եկել ուղերձներով, որոնցով ռազմադաշտ մեկնելու կոչեր է արել։
4. Փաշինյանը հոկտեմբերին հրապարակային պնդում էր, թե ինքը գիտեր, որ պատերազմը սկսվելու է, և միայն չգիտեր դրա ժամն ու կոնկրետ կոորդինատները, իսկ դեկտեմբերին ասում է ուղիղ հակառակը՝ թե պատերազմի վերսկսման հավանականությունը շատ ցածր է գնահատվել։ Ի՞նչ հրեշավոր գաղտնիք է թաքնված այս հակասության մեջ։
5. Փաշինյանը պատերազմի մեկնարկից ի վեր ունեցել է այն դադարեցնելու մի քանի իրական հնարավորություն և դա չի արել։ Փաշինյանը դրանով մահվան է դատապարտել հազարավոր տղաների, մի քանի հազար նոր վիրավորների և տարածքային ծանր կորուստների պատճառ դարձել։ Ի՞նչ հրեշավոր հանգամանքներից ելնելով է նա կայացրել նման որոշումներ։ Ինչո՞ւ նա պատերազմը դադարեցնելու առաջարկները չի քննարկել երկրի ղեկավարության հետ:
6. Հազարավոր նորակոչիկներ, չունենալով որևէ կրակային և այլ ռազմական պատրաստվածություն, տեղափոխվել են առաջնագիծ և ըստ էության դատապարտվել անխուսափելի մահվան։ Այս որոշման համար գերագույն գլխավոր հրամանատարից սկսած՝ բոլոր պատասխանատուները կրում են անձնական պատասխանատվություն, հատկապես, որ այն կրել է ոչ թե եզակի, այլ համատարած բնույթ։
7. Առանց զրահաբաճկոնների և սաղավարտների մոբիլիզացիոն ռեսուրսին առաջնագիծ տանելը, ըստ էության, մահվան դատավճիռ է։ Գերագույն գլխավոր հրամանատարը կրում է ուղիղ պատասխանատվություն սրա համար։
8. Բազմաթիվ տեղեկություններ կան, որ պահեստազորով ռազմաճակատ, այն էլ առաջին գիծ են տարվել մարդիկ, որոնք զինված ուժերում ծառայելու փորձ չեն ունեցել: Եվ ընդհակառակը՝ բազմաթիվ կամավորականներ, որոնք զինվորական համապ...