«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Քաղաքագետների միության նախագահ Հմայակ Հովհաննիսյանը։
– Պարոն Հովհաննիսյան, ամառը դեռ չի ավարտվել, բայց մենք ականատես ենք բուռն զարգացումների:
Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք Սերժ Սարգսյանի մոտալուտ ձերբակալության մասին ահազանգերը:
– Ձեր կայքում ներկայացվել են «Սերժին հանձնելու» մասին հանրապետականների քարոզչության հնարավոր դրդապատճառների մասին տարբեր վարկածներ: Օրինակ՝ որ Նիկոլն ու ՀՀԿ-ի ղեկավարությունն այդ կերպ ձգտում են շեղել հասարակության ուշադրությունն Ամուլսարի շահագործման թույլտվության հավանական տրամադրումից:
Ենթադրություններ են արվում, որ հանրապետականները հերթական անգամ համաձայնում են «Նիկոլի խաղը խաղալ»՝ դրա դիմաց ինչ-ինչ փոխհատուցում ստանալու ակնկալիքով: Մյուսները հակված են կապել Սերժի մոտալուտ ձերբակալությունը Նիկոլ Փաշինյանի վրա ահագնացող հանրային ճնշման հետ, որը գեներալ Սամվել Կարապետյանի (Օգանովսկու) ցուցմունքների հրապարակումից հետո նոր թափ ու ուժգնություն ստացավ:
Այս կարգի ենթադրությունների համար պարարտ հող է ստեղծել այն հանգամանքը, որ Սերժ Սարգսյանին մինչև հիմա չեն անհանգստացրել և, ընդհակառակը, պաշտոնանկությունից հետո ոչ միայն հնարավորություն տվեցին ամիսներով օգտվել կառավարական ամառանոցից, այլ նաև հնարավորություն էին տվել ազատ մեկնել արտասահման: Եվ իսկապես՝ թող որևէ մեկը մատնացույց անի համաշխարհային պատմության մեջ այնպիսի հեղափոխության օրինակ, որից հետո «մերժված» ու «տապալված» տիրակալը չի ենթարկվել լուրջ սահմանափակումների ու շարունակել է վայելել նախկինում իրեն հասու արտոնությունները: Շևարդնաձեն «վարդերի հեղափոխությունից» հետո փախավ Վրաստանից, Աբաշիզեն՝ Աջարիայից, իսկ նրանք, ովքեր չէին հասցրել փախչել, ինչպես, օրինակ, Եգիպտոսի նախագահ Հոսնի Մուբարաքը, լավագույն դեպքում անմիջապես հայտնվել են ճաղերի հետևում:
Մեր տարօրինակ հեղափոխությունից հետո «մերժված» ավտորիտար տիրակալի կյանքում կարծես որևէ փոփոխություն տեղի չունեցավ: Ինչպես նախկինում՝ Սերժն այս անգամ էլ իր ամառային հանգիստն անցկացրեց խաղատներով հայտնի եվրոպական հանգստավայրերում: Ճիշտ է, այս անգամ նրան ուղեկցում էին ոչ թե Լֆիկն ու Մուկը, այլ Ջերմուկի Արսենյանն ու «Տաշիրի» Սամոն: Բայց դե հաշիվ փակողների ով լինելն այդքան էլ էական չէ: Նախկինում էլ տարբեր օլիգարխներ տարբեր հաշիվներ էին փակում՝ դերերի բաժանում գոյություն ուներ: Իսկ թե ով և ում հաշիվները պետք է փակի՝ որոշում էր նա, ով նստած էր ամենավերևում: Նա էր որոշում, թե ով ում և ինչ չափով պետք է ֆինանսավորի: Եթե հանձնարարությունները չէին կատարվում, գործի էին անցնում դատավորները: Մեր հայտնի ձեռներեցներից մեկին անհրաժեշտ եղավ շաբաթներով պահել բանտում, և միայն այն բանից հետո, երբ նա մի կլորիկ գումար փոխանցեց Սերժիկի եղբոր՝ այսօր փախուստի մեջ գտնվող Լևոն Սարգսյանի «Փյունիկ» հիմնադրամին, նրան ազատ արձակեցին:
Իսկ թե ի՛նչ էր սպասում նրանց, ովքեր հրաժարվում էին ենթարկվել մաֆիայի պահանջներին, ես ճաշակել եմ իմ մաշկի վրա՝ դատական հաշվեհարդարներ, սեփականության հափշտակումներ, ոստիկանական տեռոր: Եվ այս ամենը նրա համար, որ Սերժի եղբայր Լևոն Սարգսյանը որոշել էր սեփական դրածոյի միջոցով տիրանալ Մոսկովյան 33ա շենքին՝ հեռացնելով այնտեղից նաև ինձ և Հայաստանի քաղաքագետների միությունը, հետո քանդել Թամանյան կրտսերի կողմից նախագծված այդ հրաշալի շենքը և տեղում կառուցել 18-հարկանի հյուրանոց, որը կարող էր բերել գերշահույթներ Սարգսյանների ընտանիքին:
Մարդիկ այս հրեշավոր մաֆիոզ համակարգի սեգմենտները տեսնում են նաև մեր այսօրվա իրականության մեջ: Մարդիկ պարզ տեսնում են, որ այդ համակարգը՝ իր լֆիկներով, դոդիգագոներով, ժամանակավորապես ծակները մտած մկներով, լիսկաներով, բուլկիներով ու նեմեցներով, չի ապամոնտաժվել: Էլի ինչ-որ կասկածելի հիմնադրամներում կասկածելի ծագում ունեցող միջոցներ են շրջանառվում: Էլի զոռբաները, այդ հիմնադրամներին մուծվելով, բարեհաջող շարունակում են բարգավաճել իրենց հայրենակիցներին կեղեքելու հաշվին: Էլի դատախազությունն անտեսում է մամուլում ներկայացվող բազմաթիվ հաղորդումները հանցագործությունների մասին, քրեական գործեր չի հարուցում նույնիսկ այն դեպքերում, երբ այդ հաղորդումները ներկայացնում են ներկայիս գումարման կամ նախկին գումարումների պատգամավորները:
Այո, ես դա պնդում եմ առաջին հերթին իմ օրինակով: Եվ հայտարարում եմ, որ այսօրվա գլխավոր դատախազը, ով ժամանակին զբաղեցնելով Երևանի դատախազի պաշտոնը՝ Սերժ ու Լևոն Սարգսյանների հրահանգով առանց տուժող կողմից ցուցմունքներ վերցնելու, ինչը ճչացող հանցագործություն է, կարճել է Հայաստանի քաղաքագետների միության գրասենյակի ավերման կապակցությամբ և ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Կարեն Անդրեասյանի ներկայացմամբ հարուցված քրեական գործը, չպետք է պաշտոնավարեր հեղափոխությունից հետո:
Բայց ոչ միայն իմ օրինակով: Բազմաթիվ այլ օրինակներ կան, երբ պատգամավորը ներկայացնում է հաղորդում հանցագործության մասին, բայց դատախազությունն այն չարամտորեն անտեսում է: Վերջերս պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը հեռուստատեսությամբ հայտարարեց, որ անցյալ տարի ամռանը Սևանից բաց թողնված ջրի միայն 40 տոկոսն է հասել գյուղացիներին և օգտագործվել ոռոգման նպատակով: Սևանից բաց թողնված ջրի 60 տոկոսը կորուստների անվան տակ գողացվել է տարբեր բիզնես-նպատակներով: Սա Սևանի ապագան կասկածի տակ դնող համակարգային կոռուպցիայի մասին լուրջ հաղորդում էր, որը ներկայացրել է ԱԺ պատգամավորը, և որի կապակցությամբ դատախազությունը պարտավոր էր անմիջապես հարուցել քրեական գործ: Չէ՞ որ ջրային ռեսուրսների կառավարման բնագավառում համակարգային կոռուպցիան արմատախիլ անելուց է կախված Սևանի գոյությունը, իսկ այդ ուղղությամբ մինչև 2050 թիվը ոչինչ չի նախատեսված: Եվ ո՞վ ասաց, որ Ֆուտբոլի Եվրոպայի չեմպիոն դառնալը մեզ համար ավելի կարևոր է, քան Սևանի կամ Ջերմուկի ջրային ռեսուրսների ճակատագիրը:
Հիմա վերոշարադրածի համատեքստում դառնանք Ձեր հարցի բուն էությանը: Այո, հասարակությունը շարունակում է համարել Սերժ Սարգսյանին «չարիքի առանցք» ու նրա ձերբակալությունը դիտում է որպես հեղափոխության անշրջելիության և քրեաօլիգարխիկ համակարգի վերջնական ապամոնտաժման անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար երաշխիք: Չեմ կասկածում, որ ներկայիս պայմաններում Սերժ Սարգսյանի համար «բանտարկության» անվան տակ կստեղծվեն ամառանոցային պայմաններ: Մյուս կողմից՝ էլ ի՞նչ ճանապարհով հնարավոր է Միքայել Մինասյանին կարգել ՀՀԿ նախագահի աթոռին: Լավ մտածեք և կհամոզվեք, որ սա «ընտանեկան բիզնեսը» փրկելու միակ ճանապարհն է, և «սերժանտների» ոգևորությունը պայմանավորված է այդ ելքը գտնելով: Շուտով այդ նոր «Ելքին» կմիանան հին ելքականները՝ Նիկոլի նախկին գործընկերները, ինչպես նաև Միշիկի բազմաթիվ համախոհները ներկայիս «քայլականներից», և կենացները կքաղցրանան: Վերակենդանացման այդպիսի շանս ստանալու համար արժի միառժամանակ անցկացնել «սանատորիայում»…
– Միքայել Մինասյանը սուր քննադատության է ենթարկում Նիկոլ Փաշինյանի կառավարումը, հայտարարում է, որ հեղափոխությունը չի բերել ներդրումների աճի, նոր աշխատատեղերի ստեղծման, արտագաղթի դադարեցման: Այստեղից նա եզրակացնում է, որ մեզանում կատարվածն իրականում հեղափոխություն չէր, այլ ընդամենը անհաջող իշխանափոխություն: Դուք համաձա՞յն եք:
– Միքայել Մինասյանը պատմական գիտությունների թեկնածու է և պետք է իմանար, որ պատմության մեջ եղած բոլոր հեղափոխություններին միշտ հաջորդել են ավերածություններ, քաղաքացիական կռիվներ, անկումային երևույթներ:
Նորը ծնվել է տանջալից ցավերով, և իմաստունները միշտ համարել են հարցերի լուծման, նոր ուղիների ամրագրման հեղափոխական ճանապարհը պակաս արդյունավետ և նույնիսկ խիստ անցանկալի: Դրա համար ես մեկ տարի առաջ՝ թարմ հետքերով, գրել եմ, որ երբեք չեմ ների Սերժ Սարգսյանին և Հանրապետական կուսակցությանը մեր ժողովրդին հեղափոխական ցնցումների հորձանուտ նետելու համար: Եթե շարմազանովները լկտիաբար չհայտարարեին, որ Հայաստանում դեպի իշխանություն տանող ճանապարհը միշտ պետք է անցնի Մելիք-Ադամյանով, իսկ Սերժ Սարգսյանը չփորձեր սահմանադրական հանրաքվեի արդյունքների կեղծման գնով շարունակել իշխանության ուզուրպացիան և հետագա փոխանցումը սեփական փեսային, ապա կհաջողվեր խուսափել հեղափոխությունից և ապահովել բարեփոխումներն էվոլյուցիոն ճանապարհով:
Պատմությունը ցույց է տալիս, որ ժողովուրդները մինչև «դանակը ոսկորին հասնելը» խուսափում են հեղափոխությունից, քանզի բնազդաբար համարում են, որ ցանկացած հեղափոխություն ազգային դժբախտություն է, ազգային մեծ ողբերգություն է՝ ատելության ու վրեժխնդրության վիթխարի ժայթքում: Բոլոր հեղափոխությունների շարժիչ ուժը եղել է ու միշտ կլինի սոցիալական ցասումը և սոցիալական ատելությունը. ով ասում է հակառակը՝ ստում է:
Ինչո՞ւ մինչև Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունն առ այն, որ մտադիր է զբաղեցնել վարչապետի պաշտոնը և պահպանել երկրի ղեկավարի կարգավիճակը, ժողովուրդը չէր արձագանքում ընդդիմության հեղափոխական հորդորներին և ոտքի չէր ելնում: Որովհետև հույս ուներ, որ նա կկատարի իր խոստումը և կհեռանա: Այսինքն՝ հեղափոխությունից խուսափելու բնազդն աշխատում էր, ստիպում էր մինչև վերջին պահը ցուցաբերել համբերատարություն: Այսպիսով հենց Սերժ Սարգսյանն ու նրա ղեկավարած ՀՀԿ-ն, այլ ոչ թե Նիկոլ Փաշինյանը և մյուսները, հանեցին ժողովրդին ոտքի և պարտադրեցին հեղափոխության փշոտ ու ցավագին ճանապարհը: Եվ պատմության առջև հենց նրանք են պատասխանատու այս ցնցումային զարգացումների, պետության կառավարման բեռը այս անփորձ, թերուս երիտասարդների փխրուն ուսերին դնելու համար: Նրանք են դատապարտել մեր ժողովրդին գնալու հեղափոխական ճանապարհով և դրա համար անխուսափելիորեն կպատժվեն բոլոր հեղափոխություններին բնորոշ անողոքությամբ…
– Պարոն Հովհաննիսյան, ՌԴ գլխավոր դատախազությունը մերժել է ՀՀ ԱԺ նախկին պատգամավոր Միհրան Պողոսյանին քրեական հետապնդման ենթարկելու նպատակով հանձնելու մասին ՀՀ գլխավոր դատախազության միջնորդությունը: Այսինքն՝ Մոսկվան չի
