Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանի թաղապետարանի աշխատակիցներն այսօր փողոցից հեռացնում էին Մաշտոցի պողոտայի ամբողջ երկայնքով փողոցային առևտուր իրականացնող մարդկանց:
Մեր այցելության պահին էլ աշխատակիցները առևտրականներից հավաքում էին նրանց մթերքներով լի արկղերը: Պողոտայի մի մասում, որտեղ գտնվում էին նրանք, 12 առևտրական կար, բոլորն էլ այդ քայլի վերաբերյալ իրենց բողոքն էին արտահայտում: Մեկը բողոքում էր՝ այդ առևտրով երեք անչափահաս է պահում, մյուսը՝ գրավ դրված տան գումարն է «փակում»: Բացատրում էին՝ փողոցային առևտուրը իրենց գոյության միակ միջոցն է:
55 տարեկան Անահիտ Հակոբյանն, օրինակ, մեզ հետ զրույցում ասաց՝ 30 տարի է՝ ինչ զբաղվում է փողոցային առևտրով. «Հասկանում եմ, հրաման են կատարում, տարածքը պետք է մաքուր լինի, բայց ես երեք թոռ եմ պահում, հարսս թողեց լքեց մեզ, հիմա որ առևտուր չանեմ, ո՞նց պահեմ: Միշտ եկել են, ասել են՝ հավաքվեք, բայց, որ սենց գան, մեր վեշերը հավաքեն, չի եղել: Իրենք մեղավոր չեն, բայց դե մենք չենք կարողանում ապրել, ապրելու ոչինչ չունեմ ես: Պետք ա մի կերպ կարողանամ գոյատևել»:
65 տարեկան Անուշն էլ ամեն օր քաղաք Մասիսից Երևան է գալիս առևտրի համար: Ասում է՝ 6 տարի է՝ իր սեփական ապրանքն է բերում և վաճառում: Տունը գրավի տակ է, բանկում 7000 դոլլար պարտք ունի.«300 դրամով կարտոֆիլի սերմ եմ առել, չեմ կարող 140 դրամով ծախեմ, ի վերջո մեծ ընտանիք եմ պահում: Նամակ եմ գրել վարչապետին, իմ խնդիրը ներկայացրել եմ, ասեցի՝ երևի ծանոթ են արդեն պատմությանս, գոնե կօգնեն:
Ընտրություններից հետո անմիջապես եկան, մեկ ամիս մեզ չէին անհանգստացնում: Մենք խնդրում ենք՝ մեզ տարածք տրամադրեն մեր սեփական ապրանքը ծախենք, եթե փող չունենամ, ո՞նց եմ ապրելու, պարտքս տալու: 47 տարեկան հաշմանադամ տղա ունեմ, 2-րդ կարգի»,- ասաց նա: Առևտրական կնոջ խոսքով՝ ինքը պարբերաբար դիմում է խանութների, ընկերությունների, հարցնում՝ հավաքարարի կարիք ունե՞ն, բայց նրան ոչ ոք աշխատանքի չի ընդունում. «Էլ թաքուն, էլ բացահայտ ծախել եմ: Իրենք թողել գնացել են իրենց հետևից դրել նորից սկսել եմ ծախել ապրանքներս: Մինչև ուշ գիշեր 12-ը մնացել եմ, որ ապրանքներս ծախեմ: Հավաքարարի աշխատանքի համար դիմում եմ, չեն կանչում: Պախկվոցի եմ խաղում թաղապետարանի աշխատակիցների հետ»:
Կարինե Հակոբյանն էլ 30 տարեկանից փողոցային առևտրով է զբաղվում: Հիմա 63 տարեկան է, ասում է՝ առևտուր անելով ծերացել է. «Առաջ, որ հին շուկան կար, ես էնտեղ էի մթերքները վաճառում: Հետո տեղափոխվեցի ստեղ: Եկել ասում են՝ գնացեք, լավ ու՞ր: Գոնե անցումի տակը սարքեն, գնանք բոլորս էլ էդտեղ մեր առևտուրը անենք: Էս անցումի աստիճաններից ամեն օր մարդ է ընկնում, ամեն օր 10 հոգում ուղարկում ենք հիվանդանոց, մենք չլինենք, մարդիկ կարողա ընկնեն, ընկած մնան: Որ մեզ հիմա հանում են, գոնե նենց անեն՝ կարողանանք շարունակենք մեր աշխատանքը, թեկուզ լինի վճարովի, ես չեմ ասում՝ ես փող չվճարեմ պետությանը»:
Տիկին Կարինեի խոսքով՝ փողոցային առևտրի միջոցով պահում է եղբոր երեք երեխաներին, քրոջը: Ապահովում է նրանց անհրաժեշտ դեղորայքները: «Ախպորս տղեն 22 տարեկան էր, զոհվել է 44-օրյա պատերազմի ընթացքում: Եղբայրս առաջին պատերազմին է մասնակցել, էդ ժամանակվանից վիրավոր է: Ես ամբողջ կյանքս իրենց եմ պահել: Նոր զանգեց ախպերս, ասեց՝ դեղ կբերես, բա եթե ես չաշխատեմ, ի՞նչ պետք է անեմ, ո՞նց եմ ապրելու, էդ դեղերը ո՞նց եմ առնելու: Առևտրով աշխատած գումարով մարմար առա, որ տանե...
