-Մաեստրո, Դուք երաժշտություն եք գրել ավելի քան 100 թատերական պիեսների եւ 40 ֆիլմերի համար: Ի՞նչ առաքելություն է իրականացնում երաժշտությունը կինոյում եւ թատրոնում:
-Թատերական պիեսների համար 150-ից ավել երաժշտություն եմ գրել, հետո դադարեցի հաշվել, որովհետեւ ամոթ էր հաշվելը: Սերնդափոխություն է եղել, ռեժիսորների սերունդ է փոխվել, ամեն մեկն իրեն հարազատ մի երաժշտագետի, կոմպոզիտորի հետ է աշխատում, մտածելակերպ է փոխվել: Եւ՛ թատրոնում, եւ՛ կինոյում պետք է կոմպոզիտորը տարրալուծվի այդ ամբողջականության մեջ եւ դուրս չցցվի: Այսպիսի պահ կա: Կարեւոր է ճիշտ ընկալել ոչ միայն ռեժիսորի, այլեւ հեղինակի մտահաղացումը, եւ որտեղ հարկավոր է, այդտեղ ուժեղացնել եւ նախապատրաստել ճանաչմանը: Այս է երաժշտության նպատակը թե կինոյում, թե թատրոնում. Տեսնել այն, ինչը մենք չենք տեսնում, այլ կերպ ասած՝ լսելով տեսնել:
-Այսօր մեր կինոյում եւ թատերարվեստում այդ համադրությունը Դուք տեսնու՞մ եք:
-Գուցե, իմ պատկերացումը մի քիչ այլ է: Հիմա ամեն ինչ թեքվում է դեպի ոչ ֆունկցիոնալ երաժշտությունը: Ֆոնային երաժշտությունն էլ իր դերն ունի կինոյում եւ թատրոնում, որը տալիս է մթնոլորտ, ինչ-որ մի երանգ, բայց ես չեմ կարող ասել, որ լրիվ բավարարված եմ այս մոտեցմամբ:
-Ձեր հայրը՝ Ցոլակ Վարդազարյանը, Արտեմի Այվազյանի հետ եղել է հայկական ջազի հիմնադիրներից մեկը: Ջազ երաժշտությունը մեր հանրության համար որքանո՞վ է ընկալելի եւ սիրված, արդյոք Ձեր հայրը կբավարարվե՞ր՝ տեսնելով այսօրվա ջազ երաժիշտների գործը:
-Շատ հաճելի է նշել, որ մենք ունենք փայլուն երաժիշտներ՝ դաշնակահարներ, շեփորահարներ, սաքսոֆոնահարներ եւ ինքնատիպ ջազային երաժիշտներ, որոնք ճանաչված են ոչ միայն Երեւանում, այլեւ արտասահմանում, եւ ուրախալի է նշել, որ բարձր են ներկայացնում իրենց հայ լինելը։
-Ապրիլի 4-ին լրացավ Ձեր 84-ամյակը։ Երբ հետ հայացք եք գցում, ի՞նչ կիսատ թողած երազանքներ կամ, եթե կուզեք, ցանկություն ունեք։
-Գրել երկրորդ սիմֆոնիան, ուժերս փորձել օպերային եւ բալետային երաժշտության մեջ: Բացթողումներ կան, բայց ամենակարեւորը, որ 5 ծոռի մեծ պապ եմ, ինչն ավելի կարեւոր է, քան մի քանի ստեղծագործություն կամ սիմֆոնիա ավել գրելը:
-Ձեզ համար ինչը կամ ո՞վ է եղել մուսա ստեղծագործելու համար։
-Ստեղծագործելու մուսաս եղել է իմ առաջին քննադատը՝ իմ տիկինը, լուսահոգի Իվետան: Նա եղել է ինձ համար եւ կին, եւ ընկեր, եւ քննադատ: Նրան փոխարինող չի եղել: Եթե ամբողջացնենք՝ սերն է իմ կյանքում եղել մուսան:
-Ի՞նչ խորհուրդ կտաք սերունդներին, որոնք պիտի մշակույթ ստեղծեն:
-Հենվեք ազգային եւ համաշխարհային դասականների հսկայական ժառանգության վրա, որը անընդգրկելի է, բայց դրան ձգտել անհրաժեշտ է:
-Դուք դասախոսում եք կոնսերվատորիայում, ի՞նչ են ուզում եւ մտածում երիտասարդները:
-Ես չեմ կարող մտնել նրանց ուղեղի մեջ, բայց ինձ թվում է, որ նրանք, որոնք օժտված են եւ աշխատում են, նվիրյալներ են: Կարծում եմ՝ մենք ունենք սերունդ, որը կարող է պատվով ներկայացնել Միրզոյանի, Բաբաջանյանի, Հարությունյանի, Էդգար Հովհաննիսյանի եւ մյուս մեր կոմպոզիտորների թողած ժառանգությունը:
-Արվեստի մարդկանցից ովքե՞ր են Ձեզ համար օրինակելի:
-Տարբեր ժամանակներ, տարբեր մարդիկ են եղել: Ամեն մեկը, լրացնելով նախորդին, ավելի լավ հնարավորություն է տվել ճանաչել ինքս ինձ եւ իմ թերությունները:
-Համաշխարհային դաշնակահարներից ո՞ւմ սիրել եւ լսել:
-Եթե ուզում եք Բախ լսել, լսեք նրա ստեղծագործությունները՝ Գլեն Գուլդի կատարմամբ, եթե՝ Չայկովսկի, ապա՝ Օբորինի ձայնագրությունները, եթե Բաբաջանյան՝ լսեք Բաբաջանյանին:
-Վերջին շրջանում գեղարվեստական ի՞նչ ստեղծագործություններ եք ընթերցել կամ վերընթերցել:
-Վերջին անգամ վերընթերցել եմ Տոլստոյի «Պատերազմ եւ խաղաղու...
