Հայոց ցեղասպանության 80-րդ տարելիցի կապակցությամբ Ծիծեռնակաբերդում գտնվող Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիրի հարևանությամբ 1995 թվականի ապրիլի 24-ին բացվեց անկախ Հայաստանի առաջին նոր թանգարանը՝ Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը, որն այս տարի նշում է հիմնադրման 25-ամյակը։
«Ազատության» հետ զրույցում թանգարան-ինստիտուտի տնօրեն Հարություն Մարությանը նշեց, որ այս տարի թանգարանը նախապատրաստվում է նշել թե՛ հիմնադրման 25-ամյակը, թե՛ Հայոց ցեղասպանության 105-րդ տարելիցը։
Տարելիցի կապակցությամբ Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը թեմատիկ փոքր ցուցադրություններ կկազմակերպի տարբեր քաղաքներում. - «Փոխադարձ պայմանավորվածություն կա, և դա վստահաբար ունենալու է իր դրսևորումը, Դոնի Ռոստովում կազմակերպել ժամանակավոր ցուցահանդես՝ նվիրված 105-ամյակին։ Փոքր ժամանակավոր ցուցահանդեսներ ենք կազմակերպում նաև մեր թանգարանում»։
Տարվա ընթացքում Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը նաև երեք միջազգային գիտաժողով է հրավիրելու։ Առաջինը՝ ապրիլի 16-17-ին՝ նվիրված 1920 թվականին Կիլիկիայում տեղի ունեցած հայկական ինքնապաշտպանական մարտերի 100-ամյակին. - «Մարաշի, Հաճընի և Այնթափի։ Հաճընում դիմադրել են ավելի քան վեց ամիս, Այնթափում՝ ավելի քան 11 ամիս։ Դրանք ֆենոմենալ երևույթներ են, և հարյուր տարի է անցել, և ժամանակն է դրանց առանձնահատուկ անդրադառնալ»։
Հաջորդ միջազգային գիտաժողովը տեղի կունենա հունիս ամսին՝ Կանադայի մարդու իրավունքների ինստիտուտի թանգարանի, նաև Լեհաստանի և Ավստրալիայի մի շարք համալսարանների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ. - «Մի համատեղ գիտաժողով՝ նվիրված երեխաների բռնի տեղափոխությանը մի խմբից մյուսին, և Ցեղասպանության կոնվենցիա։ Եռօրյա միջազգային գիտաժողով»։
Իսկ հոկտեմբեր ամսին Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը կհյուրընկալի Թանգարանային միջազգային ասոցիացիայի անդամներին, որոնք իրենց տարեկան ընդհանուր ժողովը կանցկացնեն Հայաստանում։
«Երեք դեպքում էլ բացվելու են ժամանակավոր ցուցադրություններ», - ասաց Մարությանը։ - «Մենք շարունակելու ենք «Ցեղասպանագիտական հանդեսի» հրատարակությունը՝ երկու համար, մեկ համարը կլինի անգլերեն։...
