ՀՀ ԱԺ պատգամավոր, Հայաստանի Ամերիկյան Համալսարանի դասախոս Նարեկ Մկրտչյանը զրուցել է Կենտրոնական Ասիայի Արևելյան -Չինական մանկավարժական համալսարանի (ECNU) կենտրոնի տնօրենի տեղակալ Վան Հայդունի հետ:
Քաղաքական գիտությունների դոկտոր, ավագ գիտաշխատող, գործարար, հասարակական գործիչ : Ռուս-չինական բարեկամության ընկերության կենտրոնական խորհրդի անդամ, ռուս-չինական բարեկամության ընկերության Օրյոլի մասնաճյուղի նախագահի առաջին տեղակալ: «Ռուսաստանի և Չինաստանի դերը հյուսիս-արևելյան Ասիայում անվտանգության ապահովման հարցում » գրքի հեղինակն է (Մոսկվա, 2004 թ.):
–Ինչպես հայտնի է, «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» և դրա հիմնական բաղադրիչը ՝ «Թվային մետաքսի ճանապարհը» չինական խոշորագույն նախագծերից են: Կիսվեք ձեր գաղափարներով այն մասին, թե ինչպես COVID-19- ը կարող է արագացնել և ընդլայնել այս ծրագրի զարգացումը:
-Իսկապես, «Թվային Մետաքսե Ճանապարհը» , «Մեկ գոտի, մեկ ուղի» նախաձեռնության կարևոր և հիմնական բաղադրիչն է: Քանի որ թվային տեխնոլոգիաներն արդեն դարձել են մեր կյանքի էական մասը, շատ մարդիկ այլևս չեն կարող ապրել առանց ինտերնետի կամ սմարթֆոնի: Իսկ «Թվային Մետաքսե Ճանապարհը» նախագիծը կապահովի գերարագ և անվտանգ ինտերնետ հասանելիություն և բարձրորակ բջջային ծածկույթ մասնակից երկրների տարածքում: Համաձայն եմ, որ COVID-19- ը կարող է արագացնել և ընդլայնել «Թվային Մետաքսե Ճանապարհի» նախագծի զարգացումը: Ինչպես տեսնում ենք, այսօր աշխարհում շարունակվում է կորոնավիրուսային համաճարակի տարածումը, որն արդեն փոխել է հասարակությունն ու մարդկանց ապրելակերպը: Շատ երկրներում խիստ կարանտինային միջոցառումներ են իրականացվել, կամ դեռևս ձեռնարկվում են, սահմանափակված է մարդկանց տեղաշարժը, դպրոցներն ու համալսարանները փակ են, ցուցահանդեսներն ու գիտաժողովները չեղյալ են հայտարարվել, բայց թվային տեխնոլոգիաների շնորհիվ աշխարհը ամբողջովին կանգ չի առել. հեռավար ուսուցում, տեսաֆիլմեր, առցանց առևտուր` այս ամենը ցույց է տալիս հեռահաղորդակցություն և թվային տեխնոլոգիաների զարգացման կարևորությունն ու անհրաժեշտությունը: Կարծում եմ, որ կորոնավիրուսային պանդեմիայի ավարտից հետո շատ երկրներ էլ ավելի մեծ ներդրումներ կկատարեն թվային տեխնոլոգիաների զարգացման մեջ:
-«Մեծ Մետաքսի ճանապարհը» կապում էր Չինաստանը և Բյուզանդական կայսրությունը, և այս ուղին անցնում էր Հայաստանի տարածքով, իսկ հայերը այս առևտրային համակարգի մի մասն էին : Հայերը գլոբալ ազգի մաս էին կազմում: Ի՞նչ եք կարծում, հայերը կկարողանան վերականգնել իրենց նախկին կարգավիճակը `միանալով «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» ծրագրին:
-«Մեծ Մետաքսի ճանապարհը» մարդկության պատմության մեջ ամենահայտնի առևտրային ուղին է, որը կապում է Չինաստանը Եվրոպայի հետ , և իսկապես այդ ուղին անցնում էր Հայաստանի տարածքով: Որպես հին և առևտրի գործում գիտակ ժողովուրդ հայերը շատ կարևոր դեր են ունեցել այդ ժամանակահատվածում: Եվ այսօր էլ մենք տեսնում ենք, որ ոչ միայն Հայաստանում, այլ նաև Ռուսաստանում, Ամերիկայում, Եվրոպայում շատ խոշոր և հաջողակ հայ գործարարներ ակտիվ զբաղվում են բիզնեսով:
Կկարողանան արդյոք հայերը վերականգնել իրենց նախկին կարգավիճակը` դժվար է այս պահին ասել, քանի որ դա կախված է հայ ժողովրդի ցանկությունից: Բայց կարող եմ ասել, որ «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» նախաձեռնությանը միանալը զգալի օգուտներ կբերի հայ ժողովրդին: Եվ այս հարթակը հիանալի հնարավորություն է տալիս ցույց տալու հայ ժողովրդի տաղանդը: Վստահ եմ, որ հայերը կարևոր դեր կունենան այս նախաձեռնության մեջ և կզբաղեցնեն իրենց արժանի տեղը:
–Ի՞նչ դասեր քաղեց Չինաստանը կորոնավիրուսային վարակի դեմ պայքարի իր փորձից:
-Այսօր արդեն կարելի է ասել, որ Չինաստանում կորոնավիրուսի դեմ պայքարը գրեթե ավարտված է, համեմատած այլ երկրների հետ: Չինաստանը ավելի հաջող պայքարեց կորոնավիրուսային պանդեմիայի դեմ: Թեև ի սկզբանե Չինաստանի կառավարությունը նույնպես պատրաստ չէր կորոնովիրուսի համաճարակի հանկա...